Język niemiecki

Lektorat języka obcego jest z założenia przedmiotem studiów, pozwalającym na rozwinięcie kultury, osobowości i intelektu studenta, a także wyposażającym go w konkretne umiejętności, które zwiększają jego wartość i szanse na rynku pracy.

Podstawa prawna: Uchwała nr 173/2000 Rady Głównej Szkolnictwa Wyższego z dnia 14 grudnia 2000 r., Dział VI Treści programowe przedmiotów, Rozdz. A Przedmioty kształcenia ogólnego, Pkt. 3 Język obcy.

Cel dydaktyczny w myśl ww. Uchwały: „biegłe opanowanie jednego języka obcego nowożytnego w mowie i piśmie, umożliwiające korzystanie z literatury fachowej i nawiązywanie międzyludzkich kontaktów”.

Cele ogólne:

1. Opanowanie podstaw języka niemieckiego w stopniu umożliwiającym posługiwanie się nim w sytuacjach codziennych oraz korzystanie z tekstów fachowych przy pomocy słowników.

2. Nabycie umiejętności zaprezentowania się w języku niemieckim.

3. Nabycie umiejętności pozwalających na nawiązanie i poprowadzenie rozmowy nastawionej na konkretną sprawę.

4. Nabycie umiejętności pozwalających na zrozumienie tekstu pisanego, przede wszystkim z dziedziny muzyki, przy pomocy słownika.

5. Poznawanie poprzez język obcy krajów niemieckiego kręgu językowego.

Przyjmuje się, że student na podstawie wymogów szkolnictwa wyższego zdobył wykształcenie średnie i zdał egzamin dojrzałości, a zatem opanował podstawy gramatyki i przynajmniej jeden język obcy. Ponieważ w kształceniu publicznym język angielski jest obowiązkowy, to powinno to być czynnikiem ułatwiającym naukę języka niemieckiego jako pokrewnego języka germańskiego.

Praktyka dydaktyczna w szkole wyższej wskazuje, że wobec znikomej znajomości gramatyki i wiedzy o języku wśród maturzystów, konieczne jest przypomnienie podstawowych wiadomości z gramatyki języka polskiego, gdyż inaczej nie jest możliwe przyswojenie umiejętności świadomego, a co dopiero poprawnego posługiwania się językiem niemieckim.

Lektorat języka niemieckiego winien również przybliżyć studentom kraje niemieckiego kręgu językowego, ich zwyczaje, zorganizowanie społeczne i kulturę oraz pokazać ich odmienność od naszego kraju.

Wobec ogromnej rozmaitości kursów i zestawów podręcznikowych różnego typu dla potrzeb lektoratu przyjmuje się, że podręcznik musi spełniać następujące założenia:

1. podręcznik jest wydany z nagraniem tekstów,

2. punktem wyjścia do poznawania materiału jest tekst do słuchania,

3. teksty do słuchania są zamieszczone w całości,

4. w podręczniku znajduje się tłumaczenie każdego tekstu,

5. całość materiału do pracy (teksty, słownictwo, tłumaczenie, komentarz gramatyczny, ćwiczenia, materiał powtórzeniowy) znajduje się jednym tomie,

6. podręcznik daje możliwość pracy samodzielnej, a także powtórzenia i rozwinięcia umiejętności po zakończeniu lektoratu.

Przykładowy podręcznik spełniający powyższe kryteria: Angelika G. Beck, Język niemiecki w 30 dni, wyd. Langenscheidt 2004 i późniejsze.

Przewidziane jest zaznajomienie studentów z układem różnego typu słowników, tj.:

a) mały: np. wyd PWN pod red. S. Czochralskiego lub wyd. Langenscheidt pod red. S. Walewskiego;

b) podręczny, np.: J. Chodera, S. Kubica: Podręczny słownik niemiecko-polski, wyd. Wiedza Powszechna;

c) wielki, np.: J. Piprek, J. Ippoldt: Wielki Słownik niemiecko-polski, wyd. Wiedza Powszechna;

d) słowniki jednojęzyczne wydawnictw Duden, Wahrig, słowniki specjalistyczne oraz przeznaczony dla uczących się cudzoziemców: Langenscheidts Großwörterbuch Deutsch als Fremdsprache.

Możliwe jest wykorzystanie innych mediów: prasa, internet w zakresie materiałów wideo i tekstowych, programy koncertów, okładki płyt kompaktowych, książki o tematyce muzycznej, prasa specjalistyczna.

Komunikacja:

oferty dla podróżnych i zakup biletów kolejowych, wyjazd do innego miasta i zwiedzanie, segregacja śmieci i nawyki w Niemczech, sport, telefonowanie, wesele, spotkanie towarzyskie, przykra sytuacja, wypadek drogowy

Kulturoznawstwo:

poznawanie życia w Niemczech, specyfika życia w Austrii, ogólne poznanie krajów niemieckiego obszaru językowego

Gramatyka:

zdania podrzędne z um… zu + bezokolicznik, zaimki wskazujące der, die, das, pary czasowników legen – liegen, stellen – stehen, hängen – hängen, sich setzen – sitzen, zaimki nieokreślone ein-/kein-, słowotwórstwo: rzeczowniki odczasownikowe, odprzymiotnikowe, tworzone z czasownika i rzeczownika, tworzone z przymiotnika i rzeczownika, tryb przypuszczający złożony: würde + bezokolicznik, zwrot entweder… oder, szyk zdania przy zastosowaniu czasowników rozdzielnie złożonych, rodzajnik określony i zaimek dzierżawczy w dopełniaczu, przyimki łączące się z dopełniaczem, zdania z obwohl, statt + bezokolicznik z zu, ohne… zu + bezokolicznik, zdania względne i użycie zaimków względnych, czas przeszły prosty i złożony czasowników regularnych i nieregularnych, czas przeszły prosty czasowników modalnych oraz rozdzielnie złożonych

Efekt kształcenia:

umiejętność wysłyszenia wypowiedzi z nagrania, umiejętność powtórzenia zasłyszanej wypowiedzi, znajomość słownictwa i gramatyki z ww. zagadnień w celu zorganizowania własnej wypowiedzi, umiejętność sporządzenia notatki z zasłyszanej rozmowy i jej ustnego streszczenia

– praca z nagraniem: nachsprechen – słuchanie i powtarzanie każdego zdania w całości z pamięci)

– Drillübungen – ćwiczenia w mówieniu nastawione na posługiwanie się całymi zdaniami bądź zwrotami, szczególnie w formie dialogu

– Lückenübungen – przerabianie ćwiczeń różnego typu pisemnie i ustnie – zaliczenie poprzez wykonanie ustne ćwiczenia przygotowanego wcześniej

– wypowiedź ustna na zadany temat z zastosowaniem określonych zagadnień gramatycznych

– dialog na zadany temat z zastosowaniem określonych zagadnień gramatycznych

Dla studentów zainteresowanych:

– praca pisemna (wypracowanie w formie listu Warum hast du mich nicht besucht?)

Zaliczenie obejmuje 8 bloków tematycznych (Lektion). W każdym z nich przewidziane są trzy zagadnienia: 1) nachsprechen, 2) ćwiczenia, 3) wypowiedź tematyczna. Za uczestnictwo w poszczególnych zajęciach i zaliczenie zagadnień do przygotowania student otrzymuje ocenę. Ocena na semestr jest średnią wszystkich ocen z bloków tematycznych i sprawdzianów. Szczególnie premiuje się obecność i aktywność na zajęciach.

Dla studentów zainteresowanych przywidziane możliwości rozszerzania i pogłębiania wiadomości poprzez animowanie zajęć w grupach. Szczególnie cenna jest współpraca studentów wyżej zaawansowanych w ćwiczeniach z niżej zaawansowanymi.