Europejski System Akumulacji i Transferu Punktów
» Strona główna

Metodyka nauczania form muzycznych

symboljezyk
1/4958
założenia, cele oraz charakterystyka przedmiotu
  • w szkołach muzycznych II stopnia formy muzyczne należą do tzw. bloku przedmiotów z zakresu teorii muzyki i mogą być wybrane jako jeden z przedmiotów egzaminu dyplomowego
  • kurs form trwa w tych szkołach dwa lata i jest podzielony na cztery semestry po 2 godziny tygodniowo (tzw. podwójna jednostka lekcyjna = pjl) w każdym z nich. Na pierwsze trzy semestry przypada przeciętnie po 18 pjl. Czwarty semestr jest znacznie krótszy i trwa od 6 do 8 tygodni, ze względu na egzaminy końcowe i maturalne
  • MKiDN odstąpiło od „odgórnie” zadekretowanych programów nauczania. W Centrum Edukacji Artystycznej opracowano i zatwierdzono w sierpniu 2002 roku podstawy programowe kształcenia w zawodach szkolnictwa artystycznego. Nauczyciele prowadzący ten przedmiot opracowują więc programy indywidualnie
sposób realizacji
zajęcia stacjonarne
wymagania wstępne i dodatkowe

Znajomość pojęć i terminów z zakresu wiedzy i analizy wybranych form muzycznych, w szczególności:

  • jednoczęściowych form muzyki instrumentalnej, 
  • ronda, 
  • wariacji, 
  • fugi, 
  • formy sonatowej, 
  • koncertu klasycznego i romantycznego.
zalecane fakultatywne komponenty przedmiotu
  • hospitowanie zajęć z form muzycznych prowadzonych w szkołach muzycznych II stopnia
bibliografia podstawowa
  1. Chomiński Józef M., Formy muzyczne, t. 2, Kraków 1987.
  2. Jarzębska Alicja, Z dziejów myśli o muzyce, Kraków 2002.
  3. Podhajski Marek, Formy muzyczne, Warszawa 1991.
  4. Podhajski Marek, Cechy formy sonatowej, w: Muzyka fortepianowa II, (Prace Specjalne 12), Gdańsk 1977.
  5. Podhajski Marek, Zasady analizy relacji przeciwstawności w formie sonatowej, w: Muzyka fortepianowa IV, (Prace Specjalne 25), Gdańsk 1981.
  6. Tomaszewski Mieczysław, Interpretacja integralna dzieła muzycznego, Kraków 2000.
bibliografia uzupełniająca
  1. Bukowski Ryszard, Metodyka nauczania form muzycznych, Kraków 1968.
  2. Mizerska-Golonek Ewa, Targosz Jacek, Wprowadzenie do analizy formy sonatowej, Kraków 1987.
  3. Wójcik Danuta, ABC form muzycznych, Kraków 1997.
efekty kształcenia - wiedza

- posiada szczegółową wiedzę umożliwiającą docieranie do niezbędnych informacji dotyczących studiowanej specjalności (książki, nagrania, materiały nutowe, Internet), ich analizowanie i interpretowanie we właściwy sposób (K_W05)
- posiada głębokie zrozumienie wzajemnych relacji pomiędzy teoretycznymi i praktycznymi elementami studiów oraz zdolność do integrowania nabytej wiedzy (K_W10)
- wykazuje się głębokim zrozumieniem i opanowaniem teorii pedagogiki, dającym kwalifikacje do nauczania w zakresie swej specjalności na wszystkich poziomach edukacji muzycznej (K_W13)

efekty kształcenia - umiejętności

- w sposób odpowiedzialny podchodzi do występów publicznych (K_U07)
- posiada umiejętność praktycznego zastosowania pogłębionej wiedzy dotyczącej szerokich aspektów pedagogiki, dającą kwalifikacje do nauczania (K_U10)

efekty kształcenia - kompetencje społeczne

- rozumie potrzebę uczenia się przez całe życie i potrafi inspirować oraz organizować proces uczenia się innych osób (K_K01)
- jest w pełni kompetentnym i samodzielnym teoretykiem muzyki, zdolnym do świadomego integrowania zdobytej wiedzy w ramach szeroko pojętych działań kulturotwórczych (K_K02)

Semestry

Kompozycja i Teoria Muzyki
Kompozycja (magisterskie, stacjonarne, obowiązuje od: 18/zimowy)

semestrwymiar godzinwycena ectsformazaliczeniepedagogsymbol
130.002.0wykładzaliczenieprof. Marek Podhajski, 1/4958/13477
treści programowe wraz z opisem efektów kształcenia

Treści programowe koncentrują się wokół problematyki nauczania form muzycznych, z którymi przede wszystkim stykają się uczniowie szkół muzycznych II stopnia - instrumentaliści - na lekcjach z przedmiotu głównego. Są to następujące formy: miniatury instrumentalne, fugi, sonaty, koncerty. Głównie bowiem te właśnie formy wykorzystywane są w utworach składających się na program nauczania przedmiotu głównego.

Utwory muzyczne (wybór): 

  • 10 mazurków F. Chopina,
  • 10 fug z Das Wohltemperierte Klavier J.S. Bacha,
  • wybrane sonaty W.A. Mozarta i L. van Beethovena (2+6),
  • koncerty W.A. Mozarta (A-dur fortepianowy KV 488; A-dur skrzypcowy KV 219; c-moll fortepianowy KV 491; A-dur klarnetowy KV 622) – porównanie budowy ekspozycji orkiestry i solisty,
  • koncerty skrzypcowe L. van Beethovena i J. Brahmsa; koncerty fortepianowe R. Schumanna (a-moll), E. Griega (a-moll), F. Liszta (Es-dur),
  • koncert nowszy (skrzypcowe: K. Szymanowskiego – I i A. Panufnika; fortepianowe: W. Lutosławskiego i P. Szymańskiego).
metody dydaktyczne

Proces dydaktyczny obejmuje następujące ogniwa:

  • wykłady przypominające zasady  analizy utworów utrzymanych w formach, wokół których koncentrować się będą zajęcia z metodyki,
  • sprawdzenie umiejętności analizy określonych utworów. Temu celowi służą cztery sprawdziany. Każdy z nich obejmuje grupę utworów, wskazanych przez prowadzącego zajęcia, należących do jednego z następujących gatunków: miniatury instrumentalne, fugi, sonaty, koncerty,
  • wykład omawiający założenia metodyczne związane z prowadzeniem lekcji z form muzycznych,
  • seminaria. 

Na tego rodzaju zajęciach studenci przedstawiają:

  • analizę utworu, który będzie przedmiotem lekcji z form muzycznych,
  • sformułowania zestawu pytań do uczniów, naprowadzających ich do uchwycenia zasadniczych własności omawianej formy – od ogólnej charakterystyki tej formy do spraw szczegółowych,
  • podsumowania fragmentów przedstawionych rozważań analitycznych,
  • pytania pomocnicze skierowane do uczniów, ułatwiających im powtórzenie podsumowania przedstawionego przez nauczyciela,
  • rekapitulacja przez nauczyciela przeprowadzonych na lekcji dociekań analitycznych,
  • wystąpienie studenta jest uzupełniane i komentowane przez prowadzącego przedmiot. Podlega także ocenie.
warunek zaliczenia kursu wraz z metodami i kryteriami oceniania

Warunkiem zaliczenia semestru jest uzyskanie przez studenta zaliczeń z wszystkich 4 sprawdzianów i pozytywnych ocen ze seminariów, na których przedstawiał analizy określonych utworów (minimum 2 wystąpienia). Nie stosuje się na zakończenie semestru odrębnego kolokwium zaliczającego, ani egzaminu.

wykonanie: www.ansta.pl