Muzyka polska XX i XXI wieku

Semestr 4

Głównym celem jest poznanie dokonań twórczych polskich kompozytorów. Dorobek ten ma być postrzegany w kontekście uwarunkowań historycznych, społecznych i kulturowych, jakie wpłynęły na dzieje Polski w XX wieku, od momentu odzyskania niepodległości w 1918 roku. Znajomość tych uwarunkowań pozwoli bowiem zrozumieć meandry rozwoju polskiej kultury, w tym kultury muzycznej, w minionym stuleciu.

Semestr 5,6

Głównym celem nauczania, w pierwszym semestrze tego roku (semestr 5 studiów), jest poznanie dokonań twórczych wybranych polskich kompozytorów. Dominującą formą zajęć jest wykład. Obejmuje on przedstawienie biogramu danego twórcy, periodyzację twórczości, przybliżenie cech techniki kompozytorskiej i własności ekspresyjnych muzyki. Refleksje teoretyczną wspierają przesłuchania kilku utworów (co najmniej trzech) wraz z partyturami. Prezentacja nagrań jest poprzedzona krótką charakterystyką cech konstrukcyjnych i ekspresyjnych danej kompozycji. Charakterystykę tę przedstawia prowadzący zajęcia. Przekazuje on także studentom na piśmie tezy swojej wypowiedzi. Stanowią one uzupełnienie tekstu biogramu, jaki znajduje się w tomie Biogramy książki Kompozytorzy polscy 1918-2000.

Semestr 4

Zajęcia na roku drugim mają głównie charakter spotkań seminaryjnych, których istotą jest prezentacja przez studentów określonych tematów, wcześniej wyznaczonych do opracowania przez prowadzącego zajęcia.

Semestr 5,6

Zajęcia są głównie wykładami. Uzupełniają one dane zawarte w tomie Biogramy książki, będącej podstawowym źródłem informacji w procesie nauczania. Stąd konieczna jest wysoka frekwencja studentów na zajęciach. Obecność studentów na zajęciach jest odnotowywana w ich zeszytach ćwiczeń. W zeszytach tych odnotowuje się również oceny ze sprawdzianów, zamykających prezentację dorobku pewnej grupy kompozytorów.

Wykłady z cyklu „Spotkanie z kompozytorem”. W ciągu roku akademickiego Instytut Teorii Muzyki organizuje 2-3 otwarte wykłady z cyklu: „Spotkanie z kompozytorem”. Zazwyczaj składa się na takie spotkanie wypowiedź zaproszonego spoza Uczelni prelegenta na temat życia i dorobku danego kompozytora, ilustrowana przykładami dźwiękowymi i wizualnymi oraz komentarze samego kompozytora, uczestniczącego w takim spotkaniu. Zaleca się udział wszystkich studentów Wydziału I w tych spotkaniach, bez względu na rok i specjalność studiów.

Semestr 4

Książka: Kompozytorzy polscy 1918-2000. T I: Eseje. T II: Biogramy. Red. Marek Podhajski, Akademia Muzyczna im. Fryderyka Chopina w Warszawie, Akademia Muzyczna im. Stanisława Moniuszki w Gdańsku. Gdańsk – Warszawa 2005.

Semestr 5,6

Książka: Kompozytorzy polscy 1918-2000. T I: Eseje. T II: Biogramy. Red. Marek Podhajski, Akademia Muzyczna im. Fryderyka Chopina w Warszawie, Akademia Muzyczna im. Stanisława Moniuszki w Gdańsku. Gdańsk – Warszawa 2005; I. J. Paderewski: Pamiętniki. PWM 1986; M. M. Drozdowski: Ignacy Jan Paderewski. Zarys biografii politycznej. Wydawnictwo Interpress 1986; Ch. B. Rae: Muzyka Lutosławskiego. PWN 1996; M. Tomaszewski: Krzysztof Penderecki i jego muzyka. Cztery eseje. AM w Krakowie, Kraków 1994. A. Thomas: Górecki. PWM 1998; K. Droba: Jeszcze o III Symfonii Henryka Mikołaja Góreckiego. (W:) Zeszyty Naukowe Zespołu Analizy i Interpretacji Muzyki nr 3, PWSM, Kraków 1978; Panufnik o sobie. Niezależna Oficyna Wydawnicza, Warszawa 1990; T. Kaczyński: Andrzej Panufnik i jego muzyka. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1994; E. Siemdaj: Andrzej Panufnik. Twórczość symfoniczna. AM w Krakowie, Kraków 2003; Scherzo dla Wojciecha Kilara. PWM 2002; Roman Maciejewski twórca charyzmatyczny. AM w Poznaniu i UMFC w Warszawie, 2010; Outsider czyli portret Romana Maciejewskiego kompozytora osobnego. Film DVD Stefana Szlachtycza; Requiem „Missa pro defunctis”. Roman Maciejewski – muzyka. Film DVD Stefana Szlachtycza; M. Gąsiorowska: Bacewicz. PWM  1999; K. Tarnawska-Kaczorowska: Świat liryki wokalno-instrumentalnej Tadeusza Bairda. .PWM  1982; K. Tarnawska-Kaczorowska: Tadeusz Baird. Glosy do biografii. Musica Iagellonica 1997; I. Grzenkowicz: Tadeusz Baird. Rozmowy, szkice, refleksje. PWM 1982; T. A. Zieliński: O twórczości Kazimierza Serockiego. PWM 1985; Thomas Weselmann: Musica Incrostata. Szkice o muzyce Krzysztofa Meyera. Wydawnictwo Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, Poznań 2003; Krzysztof Meyer. Do i od kompozytora. Red. Maciej Jabłoński. ars nova, Poznań 1994.

-

W kręgu indywidualnej stylistyki:

                                               = I. J. Paderewski (4 godz)

                                               = K. Szymanowski (4 godz)                                             

                                               = W. Lutosławski (4 godz)

                                               = K. Penderecki  (4 godz)

                                               = H. M. Górecki  (4 godz)

                                               = A. Panufnik (3 godz)

                                               = W. Kilar (3 godz)

                                               = R. Maciejewski (3 godz)

Metody dydaktyczne

Dominującą formą zajęć jest wykład. Obok niego – sprawdziany. Wykłady obejmują przedstawienie biogramu danego twórcy, periodyzację twórczości, przybliżenie cech techniki kompozytorskiej i własności ekspresyjnych muzyki. Refleksję teoretyczną, związaną z dorobkiem danego twórcy, wspierają przesłuchania kilku jego utworów (conajmniej trzech) wraz z partyturami. Prezentacja nagrań jest poprzedzona krótką charakterystyką cech konstrukcyjnych i ekspresyjnych danej kompozycji. Charakterystykę tę przedstawia prowadzący zajęcia. Przekazuje on także studentom na piśmie, po wykładzie, tezy swojej wypowiedzi. Stanowią one uzupełnienie tekstu biogramu, jaki znajduje się w tomie Biogramy książki Kompozytorzy polscy 1918-2000.   Sprawdziany

Przewiduje się po dwa sprawdziany w ciągu semestru 5 i 6. Pierwszy, w semestrze 5,  po prezentacji sylwetek: Paderewski, Szymanowski, Lutosławski, Penderecki. Drugi, w semestrze 5 – po prezentacji sylwetek: H. M. Górecki, A. Panufnik, W. Kilar, R. Maciejewski. W semestrze 6, pierwszy, po omówieniu dorobku następujących twórców: G. Bacewicz, T. Baird,  K. Serocki, A. Nikodemowicz. Drugi, po prezentacji sylwetek: K. Meyer, P. Szymański, A. Koszewski, R. Twardowski. W semestrze 6 każdy ze studentów jest obowiązany przedstawić na piśmie pracę seminaryjną. Tematyka takiej pracy dotyczy dorobku wybranego przez studenta współczesnego kompozytora polskiego. Winna obejmować notę biograficzną (pożądany wywiad z kompozytorem), charakterystykę twórczości (periodyzacja, cechy techniki kompozytorskiej), bliższe omówienie wyróżniającego się w tej twórczości utworu lub grupy utworów. Prezentacja pracy obejmuje także przedstawienie nagrania omawianego utworu i jego partytury. Całość pracy podlega ocenie i jest podstawowym warunkiem zaliczenia semestru.

Warunkiem zaliczenia semestru jest obecność studenta na wszystkich wykładach (jeden może być niezaliczony) i uzyskanie ocen pozytywnych z wszystkich sprawdzianów. Aktywność studenta na zajęciach i uzyskane przez niego oceny ze sprawdzianów i z pracy seminaryjnej są podstawą do określenia oceny zaliczajacej semestr. Nie stosuje się na zakończenie semestru odrębnego kolokwium zaliczającego, ani egzaminu.