Język niemiecki

Lektorat języka obcego jest z założenia przedmiotem studiów, pozwalającym na rozwinięcie kultury, osobowości i intelektu studenta, a także wyposażającym go w konkretne umiejętności, które zwiększają jego wartość i szanse na rynku pracy.

Podstawa prawna: Uchwała nr 173/2000 Rady Głównej Szkolnictwa Wyższego z dnia 14 grudnia 2000 r., Dział VI Treści programowe przedmiotów, Rozdz. A Przedmioty kształcenia ogólnego, Pkt. 3 Język obcy.

Cel dydaktyczny w myśl ww. Uchwały: „biegłe opanowanie jednego języka obcego nowożytnego w mowie i piśmie, umożliwiające korzystanie z literatury fachowej i nawiązywanie międzyludzkich kontaktów”.

Cele ogólne:

1. Opanowanie podstaw języka niemieckiego w stopniu umożliwiającym posługiwanie się nim w sytuacjach codziennych oraz korzystanie z tekstów fachowych przy pomocy słowników.

2. Nabycie umiejętności zaprezentowania się w języku niemieckim.

3. Nabycie umiejętności pozwalających na nawiązanie i poprowadzenie rozmowy nastawionej na konkretną sprawę.

4. Nabycie umiejętności pozwalających na zrozumienie tekstu pisanego, przede wszystkim z dziedziny muzyki, przy pomocy słownika.

5. Poznawanie poprzez język obcy krajów niemieckiego kręgu językowego.

Przyjmuje się, że student na podstawie wymogów szkolnictwa wyższego zdobył wykształcenie średnie i zdał egzamin dojrzałości, a zatem opanował podstawy gramatyki i przynajmniej jeden język obcy. Ponieważ w kształceniu publicznym język angielski jest obowiązkowy, to powinno to być czynnikiem ułatwiającym naukę języka niemieckiego jako pokrewnego języka germańskiego.

Praktyka dydaktyczna w szkole wyższej wskazuje, że wobec znikomej znajomości gramatyki i wiedzy o języku wśród maturzystów, konieczne jest przypomnienie podstawowych wiadomości z gramatyki języka polskiego, gdyż inaczej nie jest możliwe przyswojenie umiejętności świadomego, a co dopiero poprawnego posługiwania się językiem niemieckim.

Lektorat języka niemieckiego winien również przybliżyć studentom kraje niemieckiego kręgu językowego, ich zwyczaje, zorganizowanie społeczne i kulturę oraz pokazać ich odmienność od naszego kraju.

Wobec ogromnej rozmaitości kursów i zestawów podręcznikowych różnego typu dla potrzeb lektoratu przyjmuje się, że podręcznik musi spełniać następujące założenia:

1. podręcznik jest wydany z nagraniem tekstów,

2. punktem wyjścia do poznawania materiału jest tekst do słuchania,

3. teksty do słuchania są zamieszczone w całości,

4. w podręczniku znajduje się tłumaczenie każdego tekstu,

5. całość materiału do pracy (teksty, słownictwo, tłumaczenie, komentarz gramatyczny, ćwiczenia, materiał powtórzeniowy) znajduje się jednym tomie,

6. podręcznik daje możliwość pracy samodzielnej, a także powtórzenia i rozwinięcia umiejętności po zakończeniu lektoratu.

Przykładowy podręcznik spełniający powyższe kryteria: Angelika G. Beck, Język niemiecki w 30 dni, wyd. Langenscheidt 2004 i późniejsze.

Przewidziane jest zaznajomienie studentów z układem różnego typu słowników, tj.:

a) mały: np. wyd PWN pod red. S. Czochralskiego lub wyd. Langenscheidt pod red. S. Walewskiego;

b) podręczny, np.: J. Chodera, S. Kubica: Podręczny słownik niemiecko-polski, wyd. Wiedza Powszechna;

c) wielki, np.: J. Piprek, J. Ippoldt: Wielki Słownik niemiecko-polski, wyd. Wiedza Powszechna;

d) słowniki jednojęzyczne wydawnictw Duden, Wahrig, słowniki specjalistyczne oraz przeznaczony dla uczących się cudzoziemców: Langenscheidts Großwörterbuch Deutsch als Fremdsprache.

Możliwe jest wykorzystanie innych mediów: prasa, internet w zakresie materiałów wideo i tekstowych, programy koncertów, okładki płyt kompaktowych, książki o tematyce muzycznej, prasa specjalistyczna.

Komunikacja:

podróż, przybycie do Niemiec, przywitanie się, znalezienie się w mieszkaniu, podróż do centrum miasta, inauguracja kursu języka niemieckiego i uczestnictwo w nim, urząd pocztowy, dom towarowy, zaproszenie na kolację, zwiedzanie miasta, wyjście wieczorem na koncert,

Kulturoznawstwo

język niemiecki wśród języków Europy, poznawanie życia w Niemczech

Gramatyka:

zaimki osobowe, czas teraźniejszy czasowników regularnych, czasowników sein, haben, czasowników möchte i pozostałych modalnych, zdania oznajmujące, zdania pytające z zaimkiem i bez zaimka pytającego, rodzaj gramatyczny rzeczownika, rodzajnik określony i nieokreślony, zastosowanie biernika, zastosowanie celownika, poznanie i zastosowanie wszystkich przypadków rzeczownika, czas teraźniejszy czasowników nieregularnych, partykuła denn, czasownik modalny + bezokolicznik: szyk wyrazów, znacznie czasowników modalnych, zaimek man, negacja z nicht, przyimki łączące się z biernikiem, przyimek in, słowotwórstwo: złożenia, liczba mnoga rzeczowników, liczebniki główne i porządkowe, pory dnia, dni tygodnia, miesiące, pory roku, państwa i narodowości, szyk wyrazów w zdaniach z określeniem czasu, zaimki wskazujące, zaimki dzierżawcze, zaimki osobowe w bierniku i w celowniku, pieniądze, numery telefoniczne i kody pocztowe, przymiotniki po sein, po rodzajniku określonym i nieokreślonym, czasowniki rozdzielnie i nierozdzielnie złożone, partykuły bloß i nur, określanie daty, przysłówki miejsca, czasu i modalne, tryb rozkazujący, partykuła mal, zaimki pytające w odniesieniu do osób: mianownik, biernik, celownik, przyimki łączące się z biernikiem, przyimki łączące się z celownikiem, przyimki łączące się z celownikiem i biernikiem

Efekt kształcenia:

umiejętność wysłyszenia wypowiedzi z nagrania, umiejętność powtórzenia zasłyszanej wypowiedzi, znajomość słownictwa i gramatyki z ww. zagadnień w celu zorganizowania własnej wypowiedzi

– praca z nagraniem: nachsprechen – słuchanie i powtarzanie każdego zdania w całości z pamięci

– Drillübungen – ćwiczenia w mówieniu nastawione na posługiwanie się całymi zdaniami bądź zwrotami

– Lückenübungen – przerabianie ćwiczeń różnego typu pisemnie i ustnie – zaliczenie poprzez wykonanie ustne ćwiczenia przygotowanego wcześniej

– wypowiedź ustna na zadany temat z zastosowaniem określonych zagadnień gramatycznych

Zaliczenie obejmuje 9 bloków tematycznych (Lektion). W każdym z nich przewidziane są trzy zagadnienia: 1) nachsprechen, 2) ćwiczenia, 3) wypowiedź tematyczna. Za uczestnictwo w poszczególnych zajęciach i zaliczenie zagadnień do przygotowania student otrzymuje ocenę. Ocena na semestr jest średnią wszystkich ocen z bloków tematycznych i sprawdzianów. Szczególnie premiuje się obecność i aktywność na zajęciach.

Komunikacja:

rodzina, szukanie pracy, rozmowa kwalifikacyjna, wygrana w grze losowej, w kawiarni, urodziny w gronie przyjaciół, u lekarza, w aptece, na dworcu kolejowym

Kulturoznawstwo:

poznawanie życia w Niemczech, organizacja, instytucje, systemy, święta państwowe i religijne

Gramatyka:

zaimki dzierżawcze w bierniku i celowniku, zaimki osobowe w bierniku i celowniku, podstawy alfabetu fonetycznego, zawody, przyimek seit, przyimek wann, przysłówek nämlich, partykuła doch, czas przeszły złożony (Perfekt) z haben i sein, imiesłów czasu przeszłego czasowników regularnych i nieregularnych, szyk zdania w czasie przeszłym złożonym, miejsce przysłówka i jego wpływ na szyk zdania, stopniowanie przymiotników, porównywanie z użyciem als oraz so… wie, zdania podrzędne z dass, zdania przeczące z nicht lub kein, zastosowanie nicht i nichts, nicht nur…, sondern auch, zdania warunkowe z wenn, partykuła und zwar

Efekt kształcenia:

umiejętność wysłyszenia wypowiedzi z nagrania, umiejętność powtórzenia zasłyszanej wypowiedzi, znajomość słownictwa i gramatyki z ww. zagadnień w celu zorganizowania własnej wypowiedzi, umiejętność sporządzenia notatki z zasłyszanej rozmowy i jej ustnego streszczenia,

umiejętność starannego napisania o sobie i swojej rodzinie oraz ustnej autoprezentacji

– praca z nagraniem: nachsprechen – słuchanie i powtarzanie każdego zdania w całości z pamięci

– Drillübungen – ćwiczenia w mówieniu nastawione na posługiwanie się całymi zdaniami bądź zwrotami, szczególnie w formie dialogu

– Lückenübungen – przerabianie ćwiczeń różnego typu pisemnie i ustnie – zaliczenie poprzez wykonanie ustne ćwiczenia przygotowanego wcześniej

– wypowiedź ustna na zadany temat z zastosowaniem określonych zagadnień gramatycznych

– dialog na zadany temat z zastosowaniem określonych zagadnień gramatycznych

Dla studentów zainteresowanych:

– praca pisemna (wypracowanie Ich und meine Familie)

– dłuższa wypowiedź ustna – przygotowana autoprezentacja

Zaliczenie obejmuje 9 bloków tematycznych (Lektion). W każdym z nich przewidziane są trzy zagadnienia: 1) nachsprechen, 2) ćwiczenia, 3) wypowiedź tematyczna. Za uczestnictwo w poszczególnych zajęciach i zaliczenie zagadnień do przygotowania student otrzymuje ocenę. Ocena na semestr jest średnią wszystkich ocen z bloków tematycznych i sprawdzianów. Szczególnie premiuje się obecność i aktywność na zajęciach.

Dla studentów zainteresowanych przewidziane dodatkowe zadania, dające możliwość podwyższenia oceny (po zaliczeniu materiału podstawowego).