Psychologia I i II etapu edukacyjnego

Celem zajęć jest zapoznanie studenta z podstawowymi pojęciami i mechanizmami psychologicznymi z zakresu psychologii rozwojowej, wychowawczej, psychologii kształcenia, motywacji i osobowości, istotnymi dla powodzenia w pracy pedagogicznej.

Wykłady dotyczą podstawowych zagadnień psychologii rozwojowej i wychowawczej oraz psychologii kształcenia. Przekazywana wiedza stanowi niezbędny przyszłemu nauczycielowi, w tym nauczycielowi muzyki i gry na instrumencie, zbiór informacji na temat psychologicznych mechanizmów uczenia się i relacji nauczyciel – uczeń.

brak wymagań wstępnych

Obserwacje indywidualnych lekcji gry na instrumencie u doświadczonych pedagogów wraz z ich analizą pod kątem relacji nauczyciel-uczeń i jej wpływu na proces nauczania gry.

Dodatkowy kurs komunikacji interpersonalnej.

M.H. Dembo (1997) Stosowana psychologia wychowawcza. Warszawa: WSiP

D. Fontana (1998) Psychologia dla nauczycieli. Poznań: Wydawnictwo Zysk i S-ka

J. Strelau (red.) (2000) Psychologia. Podręcznik akademicki. tom 2 i 3 Gdańsk: GWP

G. Mietzel (2003) Psychologia kształcenia. Gdańsk: GWP

J. Brophy (2002). Motywowanie uczniów do nauki. Warszawa: PWN

A. Faber, E. Mazlish (1998) Jak mówić , żeby dzieci nas słuchały... Poznań: Media Rodzina of Poznań

A. Faber, E. Mazlish (1998) Jak mówić , żeby dzieci się uczyły w domu i w szkole. Poznań: Media Rodzina of Poznań

H.Weyhreter (2004) Trudności z koncentracją uwagi. Warszawa, PZWL

F.L.Ilg, L.Bates Ames, S.M.Baker (1994) Rozwój psychiczny dziecka. Gdańsk: GWP

Student zna podstawową terminologię związaną z psychologią rozwojową Rozumie procesy rozwoju, socjalizacji, wychowania, nauczania i uczenia się Wymienia poszczególne etapy rozwoju dziecka Charakteryzuje rozwój fizyczny, poznawczy, emocjonalny, społeczny i moralny dziecka w okresie I i II etapu edukacyjnego Zna psychologiczne podstawy wychowania i kształcenia Posiada wiedzę na temat zaburzeń rozwoju dziecka Zna potrzeby edukacyjne dzieci z zaburzeniami rozwoju

Porównuje poszczególne koncepcje rozwoju człowieka pod kątem największej przydatności w przyszłej pracy zawodowej Analizuje poszczególne aspekty rozwoju dziecka w I i II etapie edukacyjnym Interpretuje zachowania dziecka w kontekście uwarunkowań bio-psycho-społecznych Wykorzystuje zdobytą wiedzę w kontakcie z dzieckiem Projektuje strategie stymulujące rozwój dziecka o specjalnych potrzebach edukacyjnych Projektuje strategie stymulujące rozwój dziecka o specjalnych potrzebach edukacyjnych

Charakteryzuje się postawami prospołecznymi, szacunkiem dla innych i poczuciem odpowiedzialności Rozwija własne umiejętności interpersonalne, porozumiewając się z innymi w sposób jasny i bezpośredni, z szacunkiem wobec odmiennych poglądów innych Nawiązuje przyjazny kontakt z dzieckiem w wieku szkolnym Posługuje się fachową terminologią z zakresu psychologii rozwojowej i psychologii kształcenia Posiada umiejętność adaptowania się do nowych, zmieniających się okoliczności w środowisku Jest zdolny do efektywnego wykorzystywania wyobraźni, kreatywności i samodzielnego myślenia w celu rozwiązywania problemów własnych i grupowych W sposób świadomy kontroluje swoje emocje i zachowania Nawiązuje współpracę w zespole ludzkim

1. Wprowadzenie.

Czym zajmuje się psychologia?

Do czego potrzebna jest nauczycielowi wiedza psychologiczna?

Charakterystyka wybranych dziedzin: psychologia rozwojowa, wychowawcza, kształcenia – podstawowe pojęcia, najważniejsze problemy i zadania tych dziedzin.

2. Problemy początkujących nauczycieli.

Efektywność nauczyciela. Postawy nauczyciela. Ocena cech nauczyciela. Stres w zawodzie nauczyciela. Kontakt z rodzicami.

3. Metody badawcze w psychologii.

Podstawowe metody badawcze stosowane w psychologii. Sposoby poznawania uczniów. Obserwacja, rozmowa, wywiad strukturalizowany, wytwory dziecka.

4. Rozwój dziecka.

Czynniki sprzyjające rozwojowi i hamujące go. Wybrane teorie rozwoju. Rozwój poznawczy – praca J.Piageta.

5. Stadia rozwojowe a zadania edukacyjne.

Rozwój psychiczny dziecka od 3 do 10 roku życia, ze szczególnym uwzględnieniem okresu młodszego wieku szkolnego. Wiek dojrzewania. Rola nauczyciela we wspieraniu rozwoju ucznia.

6. Mechanizmy uczenia się.

Teorie uczenia się. Natura procesu uczenia się. Poznawcze koncepcje uczenia się. Styl poznawczy a uczenie się.

Efektem kształcenia będzie przyswojenie przez studenta wiedzy na temat psychologii jako dziedziny nauki, sposobów poznawania uczniów i rozpoznawania ich potrzeb oraz na temat prawidłowości rozwoju psychicznego dziecka i mechanizmu uczenia się.

wykład, dyskusja, metoda problemowa

Warunkiem zaliczenia przedmiotu jest obecność i aktywność na zajęciach, wykonanie dwóch prac pisemnych z zakresu psychologii oraz pozytywne zaliczenie testu na zakończenie semestru.

1. Podmiotowe czynniki warunkujące skuteczność uczenia się.

Omówienie podstawowych czynników odpowiedzialnych za efekty w uczeniu się, takich jak: wiek, stan zdrowia, inteligencja, wiedza, pamięć, koncentracja uwagi, motywacja, wartości, aspiracje, cele, plany życiowe, zainteresowania, postawy, nastawienia, strategie uczenia się.

2. Pamięć.

Rodzaje i procesy pamięci. Prawidłowości zapamiętywania. Skuteczne zapamiętywanie.

3. Uwaga.

Rodzaje i funkcje uwagi. Trudności w koncentracji uwagi i pomoc uczniowi z deficytem uwagi.

4. Inteligencja.

Co to jest inteligencja? Modele inteligencji. Doskonalenie inteligencji. Płeć a różnice w inteligencji.

5. Myślenie.

Informacje jako materiał myślenia. Operacje umysłowe. Reguły sterujące łańcuchem operacji umysłowych. Rozwiązywanie problemów: fazy i strategie rozwiązywania problemów. Myślenie twórcze, rozwijanie myślenia twórczego.

6. Motywacja.

Charakterystyka procesu motywacji: pojęcie motywacji, mechanizmy procesów motywacyjnych. Typy motywacji. Poziom motywacji a sprawność działania.

7. Wpływ motywacji na efektywność uczenia się. Sposoby motywowania uczniów do nauki.

Motywacja jako istotny czynnik powodzenia w nauce. czynniki indywidualne wpływające na motywację do nauki: teoria komponentów motywacyjnych P.R.Pintricha i E.V.DeGroota. Znaczenie czynników środowiskowych w kształtowaniu motywacji do nauki.

W drugim semestrze kształcenia student zapozna się ze znaczeniem podstawowych czynników odpowiedzialnych  za efekty w uczeniu się: procesów poznawczych, natury inteligencji i procesu motywacji  oraz wpływem tych czynników na osiągnięcia ucznia.

wykład, dyskusja, metoda problemowa

Warunkiem zaliczenia przedmiotu jest obecność i aktywność na zajęciach, wykonanie dwóch prac pisemnych z zakresu psychologii oraz pozytywne zaliczenie testu na zakończenie semestru.