Śpiew solowy

Istotnym celem nauczania studenta w zakresie przedmiotu śpiew solowy jest wykształcenie śpiewaka - wokalisty, który będzie w sposób świadomy i prawidłowy sprawnie i swobodnie posługiwał się swoim głosem. Efektem kursu mają być konkretne umiejętności  i kompetencje w zakresie interpretacji repertuaru wokalnego. Poznane i zastosowane poprzez systematyczne ćwiczenie środki techniki wokalnej,  przy znajomości zróżnicowanej stylistyki muzycznej, umożliwią mu wykorzystanie nabytych umiejętności w pracy zawodowej. oraz kreowanie osobowości artystycznej w wykonywanym repertuarze. Wypracowanie wrażliwości artystycznej, smaku muzycznego a nade wszystko pełnej świadomości w operowaniu głosem przyczynią się do celu nadrzędnego: stworzenia śpiewaka, artysty – muzyka, który odnajdzie swoje właściwe miejsce we współczesnej wokalistyce.

Wymagania wstępne spełnia student, który pomyślnie przeszedł rekrutację na studia II stopnia.

Podręczniki dotyczące anatomii i fizjologii głosu

– Zalesska-Kręcicka M., Kręcicki T., Wierzbicka E. (2004), Głos i jego zaburzenia. Zagadnienia higieny i emisji głosu, Wrocław, Polskie Stowarzyszenie Pedagogów Śpiewu, Akademia Muzyczna im. K. Lipińskiego, Katedra Wokalistyki.

Podręczniki do ćwiczeń dykcyjnych

– Walczak-Deleżyńska M. (2001), Aby język giętki… Wybór ćwiczeń artykulacyjnych
od J. Tennera do B. Toczyskiej, Wrocław, PWST.

Bibliografia poświęcona technice wokalnej:

– Wiktor Brégy Elementy techniki wokalnej, Kraków, PWM.

– Bogumiła Tarasiewicz Mówię i śpiewam świadomie. Podręcznik do nauki emisji głosu. Kraków, UNIVERSITAS.

Słowniki, encyklopedie i przewodniki muzyczne:

– Jerzy Habela – Słowniczek muzyczny - wyd. PWM

– Teresa Chylińska, Stanisław Haraschin, Maciej Jabłoński - Przewodnik po muzyce koncertowej t. 1 (A-Ł)  t. 2 (M-Ż) wyd. PWM

– Danuta Gwizdalanka Przewodnik po muzyce kameralnej  wyd. PWM

– Józef Kański – Przewodnik operowy wyd. PWM

– Kydryński Lucjan-(1998) Przewodnik operetkowy, wyd. PWM

– Piotr Kamiński - Tysiąc i jedna opera - t. I „A-M”, t. II „N-Ż" wyd. PWM

– Grzegorz Wiśniewski Leksykon postaci operowych  wyd. PWM

Książki i publikacje dotyczące tremy i technik relaksacyjnych

– Weller S. (2004), Oddech, który leczy. 20 sposobów na odetchnięcie od stresu, napięcia i zmęczenia, tłum. B. Odymała, Gdańsk, Gdańskie Wydawnictwo
–Aneta Łastik – Poznaj swój głos, Dziecko wewnętrzne

Materiały nutowe (sugerowane przez Katedrę Wokalistyki)

1.      Wokalizy - G. Concone, B. Lüttgen, N. Porpora, G. Carissimi, M. Marchesi

2.      Etiudy - N. Vaccai

3.      Pieśni polskie - wybór wg oceny pedagoga

4.      Arie starowłoskie

5.      Pieśni kompozytorów różnych narodowości od renesansu po współczesność

6.      Utwory a capella

7.      Koncerty wokalne

8.      Arie koncertowe

9.      Arie typu da capo

10.  Arie operowe od XVI – XXI w.

11.  Arie oratoryjne od baroku po współczesność

12.  Współczesne formy wokalne

Gałuszka I. Słynni śpiewacy operowi Kraków 1991

Parker S. Ciało człowieka Warszawa 1991

Śmiechowski B. Z muzyką przez wieki i kraje Warszawa 1993

Wojtyński Cz. Emisja głosu Warszawa 1970

Bronisław Romaniszyn   -   Z zagadnień sztuki i pedagogiki wokalnej, Kraków 1957

Jerzy Waldorff, Jan Kiepura, PWM 1974
Janina Cygańska, Zarys metodyki nauczania śpiewu solowego. Poznań 1963

Tomasz Zaleski, Cztery zasadnicze systemy w procesie nauczania śpiewu solowego   wg                                  Raula Hussona; Warszawa 1965,

Sztuka wokalna E.Caruso w relacji jego akompaniatora S.Fucito. Materiał wybrała,                  dokonała streszczeń i opatrzyła wstępem doc. J. Cygańska; II. Od E,Caruso do ciebie.    Francillo-Kauffmann. Materiał wybrał, dokonał streszczeń i opatrzył wstępem Jan Antoniewicz; Warszawa 1960

Higiena głosu śpiewaczego ( 1990), Skrypt i Podręcznik 20, red. Krassowski J., Akademia Muzyczna w Gdańsku

Legieć-Matosiuk A., Chaciński J., Emisja głosu –skrypt dla studentów, wyd. WSP, Słupsk

1994, ogół zagadnień związanych z emisja głosu.

Chaciński J., Chacińska K., Podstawy emisji głosu w procesie kształcenia nauczycieli muzyki, wyd. WSP, Słupsk 1999, budowa aparatu głosowego, zjawiska fizjologiczne związane z tworzeniem głosu, jego emisją, zaburzeniami i odbiorem.

Mitrinowicz-Modrzejewska A., Fizjologia i patologia głosu, słuchu i mowy, PZWL, Warszawa 1963, fizjologiczne podstawy tworzenia głosu i mowy dźwiękowej.

Mierzejewska H., Przbysz-Piwkowa M., Zaburzenia głosu-badanie-diagnozowanie-metody usprawniania, wyd. DIG, Warszawa 1998, prawidłowe operowania głosem, jego ustawienie, rozpoznawanie i  usuwanie zaburzeń, dobór metod usprawniania,

Tarasiewicz B., Mówię i śpiewam świadomie. Podręcznik do nauki emisji głosu, skierowany do studentów wydziałów wokalnych i pedagogicznych

Pruszewicz A., Foniatria kliniczna, PZWL, Warszawa 1992,  Wiadomości o głosie z zakresu fonetyki,

Styczek I., Logopedia, PWN, Warszawa 1980,  Wiadomości o glosie z zakresu logopedii,

Tadeusiewicz R., Sygnał mowy, KiŁ, Warszawa 1988, Wiadomości o glosie z zakresu akustyki,

Minczakiewicz E. M., Mowa rozwój-zaburzenia, terapia, wyd. AP, Kraków 1997, kształtowanie się mowy, zaburzenia, ćwiczenia praktyczne.

Skrzynecka G., Uczymy się poprawnie mówić, WSiP, Warszawa 1999,  poradnik logopedyczny z ćwiczeniami.

Rokitańska M., Laskowska H., Zdrowy, głos ABA, Bydgoszcz 2003, Wiadomości o higienie głosu

Zeszyty naukowe AM we Wrocławiu

- posiada gruntowną znajomość repertuaru z zakresu klasycznego śpiewu solowego
- posiada poszerzoną wiedzę z zakresu interpretacji muzyki zgodnie ze stylem epoki
- posiada gruntowną wiedzę z zakresu anatomii aparatu głosowego, jego higieny oraz stosowania go w praktyce

- dysponuje wysoko rozwiniętą osobowością artystyczną, umożliwiającą tworzenie, realizację i wyrażanie własnych koncepcji artystycznych
- potrafi celnie określić zakres doboru repertuaru zgodnie z posiadanymi umiejętnościami techniczno-artystycznymi
- wykazuje się elastycznością w całej skali głosu w rozległych przebiegach pasaży i gam - potrafi doskonalić się w wybranym przez siebie obszarze stylistycznym
- ma umiejętność szybkiego odczytywania i opanowywania pamięciowego utworów z wykorzystaniem różnych typów pamięci muzyczne,
- operowanie rozmaitością barw dźwięku oraz wysoko rozwinięta świadomość w aspekcie zrozumienia, interpretacji, frazowania, akcentowania pozwalają na swobodne i wierne oddanie treści muzycznych dzieła

- w pełni potrafi poddać obiektywnej ocenie działania artystyczne swoje i innych
- wykazuje dojrzałą postawę społeczną w pracy zespołowej
- dzięki nabytym umiejętnościom funkcjonowania i komunikacji w społeczeństwie potrafi dostosować się do rynku pracy
- wykorzystując psychologiczną wiedzę, potrafi świadomie zaplanować kierunek kariery zawodowej

– dostosowane są ABSOLUTNIE do indywidualnego poziomu studenta, jego zaawansowania

i naturalnych predyspozycji

– należy wziąć pod uwagę sugestie studenta względem planowanego repertuaru

– obejmują przede wszystkim:

rozwój techniki wokalnej, naturalnych predyspozycji (np. sprawności  koloraturowej, ruchliwości głosu), pracę nad świadomością stylistyki danej epoki

Należy uświadomić sobie, że wrodzone umiejętności, potencjał, zdolności i możliwości tempa rozwoju poszczególnych studentów są nieporównywalne ze sobą. Należy zastosować metodę indywidualnego podejścia pedagogicznego do każdego studenta. Na tym polega m.in. twórcza rola w tworzeniu i kształtowaniu przygotowanego do zawodu artysty-śpiewaka.

– wykład teoretyczny dostosowany do możliwości percepcyjnych studenta

– ćwiczenia praktyczne przemyślane szczegółowo pod względem metodycznym

– komentarze i wyjaśnienia pedagoga stosowane do momentu absolutnej pewności o     przyswojeniu upraktycznionej wiedzy przez studenta

– praktyczne pokazy przeprowadzane przez pedagoga mające na celu uświadomienie       omawianego problemu, nie „kopiowanie”

– praca z lustrem oraz nośnikami elektronicznymi jako elementami samokontroli studenta

Każdy semestr kończy się egzaminem komisyjnym.

Wymagany czas produkcji artystycznych na poszczególnych semestrach

Semestr I         15 minut (4 utwory)

Kryteria oceny:

-          warsztat wykonawczy – umiejętności techniczne (podparcie oddechowe, impostacja dźwięku, artykulacja itd.),

-          opanowanie i zrozumienie warstwy słowno-muzycznej,

-          frazowanie,

-          umiejętność wypowiedzi w różnych stylach i formach muzycznych.

– dostosowane są ABSOLUTNIE do indywidualnego poziomu studenta, jego zaawansowania

i naturalnych predyspozycji

– należy wziąć pod uwagę sugestie studenta względem planowanego repertuaru

– obejmują przede wszystkim:

rozwój techniki wokalnej, naturalnych predyspozycji (np. sprawności  koloraturowej, ruchliwości głosu), pracę nad świadomością stylistyki danej epoki

Należy uświadomić sobie, że wrodzone umiejętności, potencjał, zdolności i możliwości tempa rozwoju poszczególnych studentów są nieporównywalne ze sobą. Należy zastosować metodę indywidualnego podejścia pedagogicznego do każdego studenta. Na tym polega m.in. twórcza rola w tworzeniu i kształtowaniu przygotowanego do zawodu artysty-śpiewaka.

– wykład teoretyczny dostosowany do możliwości percepcyjnych studenta

– ćwiczenia praktyczne przemyślane szczegółowo pod względem metodycznym

– komentarze i wyjaśnienia pedagoga stosowane do momentu absolutnej pewności o     przyswojeniu upraktycznionej wiedzy przez studenta

– praktyczne pokazy przeprowadzane przez pedagoga mające na celu uświadomienie       omawianego problemu, nie „kopiowanie”

– praca z lustrem oraz nośnikami elektronicznymi jako elementami samokontroli studenta

Każdy semestr kończy się egzaminem komisyjnym.

Semestr II        20 minut (Cykl pieśni  lub wybór pieśni wybranego kompozytora wg własnej   koncepcji,  ewentualnie cykl krótszy uzupełniony dowolną arią operową lub   oratoryjną

Kryteria oceny:

-          warsztat wykonawczy – umiejętności techniczne (podparcie oddechowe, impostacja dźwięku, artykulacja itd.),

-          opanowanie i zrozumienie warstwy słowno-muzycznej,

-          frazowanie,

-          umiejętność wypowiedzi w różnych stylach i formach muzycznych.

zwięzły opis umiejętności

jak wyżej

ponadto:

– praca nad uszlachetnieniem barwy

– poprawna analiza tekstu muzycznego i literackiego ;

– rozumienie, interpretacja, frazowanie, akcentowanie

– udział w przedstawieniach i koncertach uczelnianych

– indywidualne doświadczenia sceniczne i estradowe

– osiągnięcie elastyczności w całej skali głosu w rozległych przebiegach pasaży i gam

– nabywanie umiejętności przygotowania się do kursów i konkursów wokalnych

– poznanie literatury wokalnej w podstawowym zakresie

wymagania (bibliografia – literatura przedmiotu)

– G. Donizetti, V. Bellini, G. Rossini: wybrane composizioni da camera 

   praca nad pieśniami, oratoriami i kantatami kompozytorów okresu romantyzmu:

   F. Schubert, R. Schumann, F. Mendelssohn, F. Chopin, E. Grieg, S. Moniuszko, A. Dwořak,       P. Czajkowski, G. Verdi

   Zalecane jest zapoznanie się z literaturą wokalną francuską, hiszpańską, rosyjską, angielską.

– arie oratoryjne, kantatowe i operowe oraz pieśni, ze szczególnym zwróceniem uwagi na literaturę francuską, hiszpańską, rosyjską, angielską – wybór utworów dostosowany do możliwości technicznych studenta jak i jego upodobań indywidualnych

– pieśni romantyczne

– pieśni polskie (XIX i XX w)

– zapoznanie się z wybranymi pozycjami literatury XX  i XXI w.

– wykład teoretyczny dostosowany do możliwości percepcyjnych studenta

– ćwiczenia praktyczne przemyślane szczegółowo pod względem metodycznym

– komentarze i wyjaśnienia pedagoga stosowane do momentu absolutnej pewności o     przyswojeniu upraktycznionej wiedzy przez studenta

– praktyczne pokazy przeprowadzane przez pedagoga mające na celu uświadomienie       omawianego problemu, nie „kopiowanie”

– praca z lustrem oraz nośnikami elektronicznymi jako elementami samokontroli studenta

Kryteria oceny:

-          warsztat wykonawczy – umiejętności techniczne (podparcie oddechowe, impostacja dźwięku, artykulacja itd.),

-          opanowanie i zrozumienie warstwy słowno-muzycznej,

-          frazowanie,

-          umiejętność wypowiedzi w różnych stylach i formach muzycznych.

– dostosowane są ABSOLUTNIE do indywidualnego poziomu studenta, jego zaawansowania

i naturalnych predyspozycji

– należy wziąć pod uwagę sugestie studenta względem planowanego repertuaru

– obejmują przede wszystkim:

rozwój techniki wokalnej, naturalnych predyspozycji (np. sprawności  koloraturowej, ruchliwości głosu), pracę nad świadomością stylistyki danej epoki

Należy uświadomić sobie, że wrodzone umiejętności, potencjał, zdolności i możliwości tempa rozwoju poszczególnych studentów są nieporównywalne ze sobą. Należy zastosować metodę indywidualnego podejścia pedagogicznego do każdego studenta. Na tym polega m.in. twórcza rola w tworzeniu i kształtowaniu przygotowanego do zawodu artysty-śpiewaka.

wymagania (bibliografia – literatura przedmiotu)

– chorał gregoriański lub protestancki

– monodia akompaniowana

– pieśni renesansowe

– koncert wokalny

– aria lub kantata

– scena operowa

– aria operowa klasyczna

– aria operowa – XIX-XXI w.

– cykl pieśni

zwięzły opis umiejętności

przygotowanie recitalu, mającego na celu  prezentację aktualnych możliwości technicznych i interpretacyjnych dyplomanta studiów licencjackich

– wykład teoretyczny dostosowany do możliwości percepcyjnych studenta

– ćwiczenia praktyczne przemyślane szczegółowo pod względem metodycznym

– komentarze i wyjaśnienia pedagoga stosowane do momentu absolutnej pewności o     przyswojeniu upraktycznionej wiedzy przez studenta

– praktyczne pokazy przeprowadzane przez pedagoga mające na celu uświadomienie       omawianego problemu, nie „kopiowanie”

– praca z lustrem oraz nośnikami elektronicznymi jako elementami samokontroli studenta

Semestr IV      Recital dyplomowy

Kryteria oceny:

-          warsztat wykonawczy – umiejętności techniczne (podparcie oddechowe, impostacja dźwięku, artykulacja itd.),

-          opanowanie i zrozumienie warstwy słowno-muzycznej,

-          frazowanie,

-          umiejętność wypowiedzi w różnych stylach i formach muzycznych.