Instrument główny - flet

Zasadniczym celem nauczania, powinno być gruntowne i profesjonalne przygotowanie
absolwentów do pracy zawodowej w charakterze kameralisty, muzyka orkiestrowego ale przede wszystkim gruntownie przygotowanego nauczyciela przedmiotu do pracy pedagogicznej w szkolnictwie muzycznym.

Warunkiem rozpoczęcia kształcenia w Uczelni jest zdany konkursowy egzamin wstępny z wynikiem pozytywnym, stwierdzający posiadane umiejętności w zakresie gry na instrumencie na poziomie absolwenta szkoły muzycznej II st.

Kandydat na studia, prócz powyższych warunków powinien wykazać się inteligencją, wrażliwością, zdrowiem oraz ogólnomuzycznymi zdolnościami umożliwiającymi jego dalszy rozwój.

I st.

Wskazane jest uczestniczenie w dodatkowych zajęciach, seminariach, czy wykładach poszerzających wiedzę teoretyczną jak i humanistyczną związaną z dziedziną sztuki jaki i innych sztuk propagujących szeroko pojętą ideę humanizmu, a także umiejętne rozwijanie swoich uzdolnień, pobudzanie wyobraźni muzycznej oraz wrażliwości na różnorakie środki wyrazu artystycznego.

Szczególnie ważna jest też praca nad pogłębieniem potencjału intelektualnego studenta, poprzez uaktywnienie wrażliwości na inne dziedziny sztuki, w tym:

literaturę piękną, sztuki plastyczne, teatr i film.

Głównym materiałem bibliograficznym w kształceniu na flecie jest duży wybór podręczników metodycznych autorstwa P.L. Grafa, Ph. Bernolda, M. Moyce'a, P.Y. Artauda, T. Wye'a, R. Wernera wraz z lieraturą etiudową i ćwiczeniową.

Bogata literatura fletowa obejmująca okres od baroku po czasy współczesne stanowi clou materiału bibliograficznego w trakcie procesu dydaktycznego.

Wydawnictwa książkowe: Nicolaus Harnocourt – Muzyka mową dzwięków, Albert Schweitzer – J.S.Bach, H.P.Schmitz – Die Kunst der Verzierungen.

Ważnym komponentem są też miesięczniki, kwartalniki muzyczne jak : Ruch Muzyczny, Muzyka, Res Facta Nova, nagrania płytowe, literatura tycząca biografii kompozytorów, znanych instrumentalistów; oraz wszelkiego rodzaju informacje dotyczące wykonywanych utworów, które zawarte są w wydawanych dziełach, a dotyczą genezy czy okoliczności powstania utworu.

Student posiada wiedzę o prawidłowym działaniu aparatu gry (postawa, oddech, zadęcie, aplikatura itp.) związanego z grą na flecie
- orientuje się w stylach muzycznych różnych epok i zna aspekty wykonawcze każdego z nich
- posiada wiedzę na temat frazowania, interpretacji, ma wykształcony gust muzyczny i własny styl wykonawczy
- zna najsławniejszych wykonawców i ich wykonania

Student dysponuje warsztatem technicznym potrzebnym do profesjonalnej prezentacji muzycznej i jest świadomy specyfiki problemów w grze na flecie. Posiada umiejętność wykorzystania własnej muzykalności i wyobraźni. Posiada umiejętność wykonywania części reprezentatywnego repertuaru w zakresie gry na flecie. Umie sprawnie czytać zapis nutowy a`Vista. Potrafi kontrolować struktury rytmiczne z uwzględnieniem rodzajów metrum oraz aspektów wykonawczych dotyczących frazowania i artykulacji.

Student posiada umiejętność organizowania pracy indywidualnej i zespołowej w ramach realizacji zadań i projektów. Umie zaprezentować swoją działalność artystyczną publicznie. Potrafi poddać krytycznej ocenie dokonania artystyczne własne i innych muzyków. Umie w sposób analityczny i krytyczny słuchać wzorcowych nagrań.

Podstawowym załóżeniem dydaktyczno – wychowawczym treści programowych przedmiotu głównego, jest dążenie do wyposażenia studenta w teoretyczne podstawy wiedzy muzycznej oraz praktyczne umiejętności w formie trwałych nawyków w zakresie posługiwania się sztuką wykonawczą. Powinno to zapewnić osiąganie i realizację celów nauczania oraz przyczynić się do:
a) wszechstronnego rozwijania i doskonalenia techniki instrumentalnej, pamięci odtwórczej, wyobraźni i wrażliwości muzycznej
b) praktycznego poznawania repertuaru zróżnicowanego pod względem epoki i stylu.Kształcenia twórczych umiejętności kreowania dzieła muzycznego, oraz krytycznej oceny własnych osiągnięć, w zakresie sztuki wykonawczej
c) rozwijanie i doskonalenie umiejętności realizowania ; dawnych i współczesnych technik kompozytorskich, notacji i znaków graficznych, oraz czytania nut a’vista
d) doskonalenie umiejętności organizacji samodzielnej pracy nad wyznaczonymi zadaniami
e) rozwijanie i doskonalenie praktycznych umiejętności związanych z przyszłą działalnością artystyczną oraz upowszechnianiem wartości estetycznych sztuki muzycznej

f) rozpoznawanie niedoskonałości technicznych studenta oraz praca nad wyeliminowaniem zauważonych problemów, w uzasadnionym przypadku przeprowadzenie korekty aparatu gry

g) świadome kształcenie intonacji (stała kontrola i stała uwaga podczas treningu słuchowego - kontrola interwałów z towarzyszeniem lub bez fortepianu, świadomość możliwości poprawy intonacji)

Zajęcia prowadzone są indywidualnie w formie wykładu i obejmują prezentację
przygotowanego materiału połączonej z wymianą spostrzeżeń,
- sugestie metod i rodzajów ćwiczeń trudnych fragmentów realizowanego materiału
- analiza stosowanej artykulacji, dynamiki i frazowania zgodnie ze stylem i charakterem
utworów,
- uwrażliwienie na wzajemne dążenie do wspólnego celu artystycznego wspólnie z pianistą
- udział w koncertach klasowych połączonych z wzajemną wymianą uwag i spostrzeżeń
pomiędzy studentami
- dyskusje tematyczne i wspólna ocena nagrań fonograficznych
- sugerowanie konkretnych ćwiczeń warsztatowych wraz z ich systematyczną kontrolą
- własna prezentacja objaśnianego zagadnienia.

Praca studenta poddawana jest w ciągu roku akademickiego dwukrotnemu sprawdzianowi praktycznemu, w formie egzaminów – w zimowej i letniej sesji egzaminacyjnej. Programy kolokwialne i egzaminacyjne zróżnicowane pod względem technicznym i muzycznym jak również pod względem ilości prezentowanych pozycji repertuarowych, stanowią przegląd rozwoju umiejętności studenta oraz są warunkiem promocji na kolejny semestr i rok akademicki. Student I roku w I semestrze będący w trakcie korekty, może zostać zwolniony z kolokwium technicznego na wniosek pedagoga prowadzącego.

Egzamin techniczny w formie kolokwium pod koniec pierwszego miesiąca semestru, obejmuje: Gamy Dur i moll sposobami, interwały 3, 5 i 8, legato i staccato, pasaże dominantowo-septymowe ( także zmniejszone i zwiększone) gama całotonowa i chromatyczna. Zadane 5 etiud w tym jedna do wykonania z pamięci

Program egzaminu semestralnego obejmuje prezentację wyznaczonych pozycji repertuarowych dobranych pod kątem możliwości technicznych studenta i składa się z minimum 3 utworów zróżnicowanych pod względem formy i stylu.

Podstawowym załóżeniem dydaktyczno – wychowawczym treści programowych przedmiotu głównego, jest dążenie do wyposażenia studenta w teoretyczne podstawy wiedzy muzycznej oraz praktyczne umiejętności w formie trwałych nawyków w zakresie posługiwania się sztuką wykonawczą. Powinno to zapewnić osiąganie i realizację celów nauczania oraz przyczynić się do:
a) wszechstronnego rozwijania i doskonalenia techniki instrumentalnej, pamięci odtwórczej, wyobraźni i wrażliwości muzycznej
b) praktycznego poznawania repertuaru zróżnicowanego pod względem epoki i stylu.Kształcenia twórczych umiejętności kreowania dzieła muzycznego, oraz krytycznej oceny własnych osiągnięć, w zakresie sztuki wykonawczej
c) rozwijanie i doskonalenie umiejętności realizowania ; dawnych i współczesnych technik kompozytorskich, notacji i znaków graficznych, oraz czytania nut a’vista
d) doskonalenie umiejętności organizacji samodzielnej pracy nad wyznaczonymi zadaniami
e) rozwijanie i doskonalenie praktycznych umiejętności związanych z przyszłą działalnością artystyczną oraz upowszechnianiem wartości estetycznych sztuki muzycznej

f) rozpoznawanie niedoskonałości technicznych studenta oraz praca nad wyeliminowaniem zauważonych problemów, w uzasadnionym przypadku przeprowadzenie korekty aparatu gry

g) świadome kształcenie intonacji (stała kontrola i stała uwaga podczas treningu słuchowego - kontrola interwałów z towarzyszeniem lub bez fortepianu, świadomość możliwości poprawy intonacji)

Zajęcia prowadzone są indywidualnie w formie wykładu i obejmują prezentację
przygotowanego materiału połączonej z wymianą spostrzeżeń,
- sugestie metod i rodzajów ćwiczeń trudnych fragmentów realizowanego materiału
- analiza stosowanej artykulacji, dynamiki i frazowania zgodnie ze stylem i charakterem
utworów,
- uwrażliwienie na wzajemne dążenie do wspólnego celu artystycznego wspólnie z pianistą
- udział w koncertach klasowych połączonych z wzajemną wymianą uwag i spostrzeżeń
pomiędzy studentami
- dyskusje tematyczne i wspólna ocena nagrań fonograficznych
- sugerowanie konkretnych ćwiczeń warsztatowych wraz z ich systematyczną kontrolą
- własna prezentacja objaśnianego zagadnienia.

Praca studenta poddawana jest w ciągu roku akademickiego dwukrotnemu sprawdzianowi praktycznemu, w formie egzaminów – w zimowej i letniej sesji egzaminacyjnej. Programy kolokwialne i egzaminacyjne zróżnicowane pod względem technicznym i muzycznym jak również pod względem ilości prezentowanych pozycji repertuarowych, stanowią przegląd rozwoju umiejętności studenta oraz są warunkiem promocji na kolejny semestr i rok akademicki. Student I roku w I semestrze będący w trakcie korekty, może zostać zwolniony z kolokwium technicznego na wniosek pedagoga prowadzącego.

Egzamin techniczny w formie kolokwium pod koniec pierwszego miesiąca semestru, obejmuje: Gamy Dur i moll sposobami, interwały 3, 5 i 8, legato i staccato, pasaże dominantowo-septymowe ( także zmniejszone i zwiększone) gama całotonowa i chromatyczna. Zadane 5 etiud w tym jedna do wykonania z pamięci

Program egzaminu semestralnego obejmuje prezentację wyznaczonych pozycji repertuarowych dobranych pod kątem możliwości technicznych studenta i składa się z minimum 3 utworów zróżnicowanych pod względem formy i stylu.

Podstawowym załóżeniem dydaktyczno – wychowawczym treści programowych przedmiotu głównego, jest dążenie do wyposażenia studenta w teoretyczne podstawy wiedzy muzycznej oraz praktyczne umiejętności w formie trwałych nawyków w zakresie posługiwania się sztuką wykonawczą. Powinno to zapewnić osiąganie i realizację celów nauczania oraz przyczynić się do:
a) wszechstronnego rozwijania i doskonalenia techniki instrumentalnej, pamięci odtwórczej, wyobraźni i wrażliwości muzycznej
b) praktycznego poznawania repertuaru zróżnicowanego pod względem epoki i stylu.Kształcenia twórczych umiejętności kreowania dzieła muzycznego, oraz krytycznej oceny własnych osiągnięć, w zakresie sztuki wykonawczej
c) rozwijanie i doskonalenie umiejętności realizowania ; dawnych i współczesnych technik kompozytorskich, notacji i znaków graficznych, oraz czytania nut a’vista
d) doskonalenie umiejętności organizacji samodzielnej pracy nad wyznaczonymi zadaniami
e) rozwijanie i doskonalenie praktycznych umiejętności związanych z przyszłą działalnością artystyczną oraz upowszechnianiem wartości estetycznych sztuki muzycznej

f) rozpoznawanie niedoskonałości technicznych studenta oraz praca nad wyeliminowaniem zauważonych problemów, w uzasadnionym przypadku przeprowadzenie korekty aparatu gry

g) świadome kształcenie intonacji (stała kontrola i stała uwaga podczas treningu słuchowego - kontrola interwałów z towarzyszeniem lub bez fortepianu, świadomość możliwości poprawy intonacji)

Zajęcia prowadzone są indywidualnie w formie wykładu i obejmują prezentację
przygotowanego materiału połączonej z wymianą spostrzeżeń,
- sugestie metod i rodzajów ćwiczeń trudnych fragmentów realizowanego materiału
- analiza stosowanej artykulacji, dynamiki i frazowania zgodnie ze stylem i charakterem
utworów,
- uwrażliwienie na wzajemne dążenie do wspólnego celu artystycznego wspólnie z pianistą
- udział w koncertach klasowych połączonych z wzajemną wymianą uwag i spostrzeżeń
pomiędzy studentami
- dyskusje tematyczne i wspólna ocena nagrań fonograficznych
- sugerowanie konkretnych ćwiczeń warsztatowych wraz z ich systematyczną kontrolą
- własna prezentacja objaśnianego zagadnienia.

Praca studenta poddawana jest w ciągu roku akademickiego dwukrotnemu sprawdzianowi praktycznemu, w formie egzaminów – w zimowej i letniej sesji egzaminacyjnej. Programy kolokwialne i egzaminacyjne zróżnicowane pod względem technicznym i muzycznym jak również pod względem ilości prezentowanych pozycji repertuarowych, stanowią przegląd rozwoju umiejętności studenta oraz są warunkiem promocji na kolejny semestr i rok akademicki. Student I roku w I semestrze będący w trakcie korekty, może zostać zwolniony z kolokwium technicznego na wniosek pedagoga prowadzącego.

Egzamin techniczny w formie kolokwium pod koniec pierwszego miesiąca semestru, obejmuje: Gamy Dur i moll sposobami, interwały 3,4,5,6 i 8, legato i staccato, pasaże dominantowo-septymowe ( także zmniejszone i zwiększone) gama całotonowa i chromatyczna. Zadane 5 etiud w tym jedna do wykonania z pamięci

Program egzaminu semestralnego obejmuje prezentację wyznaczonych pozycji repertuarowych dobranych pod kątem możliwości technicznych studenta i składa się z minimum 3 utworów zróżnicowanych pod względem formy i stylu.

Podstawowym załóżeniem dydaktyczno – wychowawczym treści programowych przedmiotu głównego, jest dążenie do wyposażenia studenta w teoretyczne podstawy wiedzy muzycznej oraz praktyczne umiejętności w formie trwałych nawyków w zakresie posługiwania się sztuką wykonawczą. Powinno to zapewnić osiąganie i realizację celów nauczania oraz przyczynić się do:
a) wszechstronnego rozwijania i doskonalenia techniki instrumentalnej, pamięci odtwórczej, wyobraźni i wrażliwości muzycznej
b) praktycznego poznawania repertuaru zróżnicowanego pod względem epoki i stylu.Kształcenia twórczych umiejętności kreowania dzieła muzycznego, oraz krytycznej oceny własnych osiągnięć, w zakresie sztuki wykonawczej
c) rozwijanie i doskonalenie umiejętności realizowania ; dawnych i współczesnych technik kompozytorskich, notacji i znaków graficznych, oraz czytania nut a’vista
d) doskonalenie umiejętności organizacji samodzielnej pracy nad wyznaczonymi zadaniami
e) rozwijanie i doskonalenie praktycznych umiejętności związanych z przyszłą działalnością artystyczną oraz upowszechnianiem wartości estetycznych sztuki muzycznej

f) rozpoznawanie niedoskonałości technicznych studenta oraz praca nad wyeliminowaniem zauważonych problemów, w uzasadnionym przypadku przeprowadzenie korekty aparatu gry

g) świadome kształcenie intonacji (stała kontrola i stała uwaga podczas treningu słuchowego - kontrola interwałów z towarzyszeniem lub bez fortepianu, świadomość możliwości poprawy intonacji)

Zajęcia prowadzone są indywidualnie w formie wykładu i obejmują prezentację
przygotowanego materiału połączonej z wymianą spostrzeżeń,
- sugestie metod i rodzajów ćwiczeń trudnych fragmentów realizowanego materiału
- analiza stosowanej artykulacji, dynamiki i frazowania zgodnie ze stylem i charakterem
utworów,
- uwrażliwienie na wzajemne dążenie do wspólnego celu artystycznego wspólnie z pianistą
- udział w koncertach klasowych połączonych z wzajemną wymianą uwag i spostrzeżeń
pomiędzy studentami
- dyskusje tematyczne i wspólna ocena nagrań fonograficznych
- sugerowanie konkretnych ćwiczeń warsztatowych wraz z ich systematyczną kontrolą
- własna prezentacja objaśnianego zagadnienia.

Praca studenta poddawana jest w ciągu roku akademickiego dwukrotnemu sprawdzianowi praktycznemu, w formie egzaminów – w zimowej i letniej sesji egzaminacyjnej. Programy kolokwialne i egzaminacyjne zróżnicowane pod względem technicznym i muzycznym jak również pod względem ilości prezentowanych pozycji repertuarowych, stanowią przegląd rozwoju umiejętności studenta oraz są warunkiem promocji na kolejny semestr i rok akademicki.

Egzamin techniczny w formie kolokwium pod koniec pierwszego miesiąca semestru, obejmuje: Gamy Dur i moll sposobami, interwały 4, 6 i 8, legato i staccato, pasaże dominantowo-septymowe, zmniejszone i zwiększone, trójdźwięki zm. i zw gamy całotonowe
i chromatyczne. Zadane 5 etiud w tym jedna wykonana z pamięci

Program egzaminu semestralnego obejmuje prezentację wyznaczonych pozycji repertuarowych dobranych pod kątem możliwości technicznych studenta i składa się z minimum 3 utworów zróżnicowanych pod względem formy i stylu.

Podstawowym załóżeniem dydaktyczno – wychowawczym treści programowych przedmiotu głównego, jest dążenie do wyposażenia studenta w teoretyczne podstawy wiedzy muzycznej oraz praktyczne umiejętności w formie trwałych nawyków w zakresie posługiwania się sztuką wykonawczą. Powinno to zapewnić osiąganie i realizację celów nauczania oraz przyczynić się do:
a) wszechstronnego rozwijania i doskonalenia techniki instrumentalnej, pamięci odtwórczej, wyobraźni i wrażliwości muzycznej.
b) praktycznego poznawania repertuaru zróżnicowanego pod względem epoki i stylu
Kształcenia twórczych umiejętności kreowania dzieła muzycznego, oraz krytycznej
Oceny własnych czy osiągnięć, w zakresie sztuki wykonawczej,
c) rozwijanie i doskonalenie umiejętności realizowania ; dawnych i współczesnych technik kompozytorskich, notacji i znaków graficznych, oraz czytania nut a’vista
d) doskonalenie umiejętności organizacji samodzielnej pracy nad wyznaczonymi zadaniami
e) rozwijanie i doskonalenie praktycznych umiejętności związanych z przyszłą działalnością artystyczną oraz upowszechnianiem wartości estetycznych sztuki muzycznej

Zajęcia prowadzone są indywidualnie w formie wykładu i obejmują prezentację
przygotowanego materiału połączonej z wymianą spostrzeżeń,
- sugestie metod i rodzajów ćwiczeń trudnych fragmentów realizowanego materiału
- analiza stosowanej artykulacji, dynamiki i frazowania zgodnie ze stylem i charakterem
utworów,
- uwrażliwienie na wzajemne dążenie do wspólnego celu artystycznego wspólnie z pianistą
- udział w koncertach klasowych połączonych z wzajemną wymianą uwag i spostrzeżeń
pomiędzy studentami
- dyskusje tematyczne i wspólna ocena nagrań fonograficznych
- sugerowanie konkretnych ćwiczeń warsztatowych wraz z ich systematyczną kontrolą
- własna prezentacja objaśnianego zagadnienia.

Praca studenta poddawana jest w ciągu roku akademickiego dwukrotnemu sprawdzianowi praktycznemu, w formie egzaminów – w zimowej i letniej sesji egzaminacyjnej. Programy kolokwialne i egzaminacyjne zróżnicowane pod względem technicznym i muzycznym jak również pod względem ilości prezentowanych pozycji repertuarowych, stanowią przegląd rozwoju umiejętności studenta oraz są warunkiem promocji na kolejny semestr i rok akademicki.

Egzamin techniczny w formie kolokwium pod koniec pierwszego miesiąca semestru, obejmuje: Gamy Dur i moll sposobami, interwały 7 i wszystkie, legato i staccato, pasaże dominantowo-septymowe, zmniejszone i zwiększone, trójdźwięki zm. i zw gamy całotonowe
i chromatyczne. Zadane 5 etiud w tym jedna wykonana z pamięci.

Program egzaminu obejmuje prezentację wyznaczonych pozycji repertuarowych dobranych pod kątem możliwości technicznych studenta i składa się z minimum 3 utworów zróżnicowanych pod względem formy i stylu.

Podstawowym załóżeniem dydaktyczno – wychowawczym treści programowych przedmiotu głównego, jest dążenie do wyposażenia studenta w teoretyczne podstawy wiedzy muzycznej oraz praktyczne umiejętności w formie trwałych nawyków w zakresie posługiwania się sztuką wykonawczą. Powinno to zapewnić osiąganie i realizację celów nauczania oraz przyczynić się do:
a) wszechstronnego rozwijania i doskonalenia techniki instrumentalnej, pamięci odtwórczej, wyobraźni i wrażliwości muzycznej
b) praktycznego poznawania repertuaru zróżnicowanego pod względem epoki i stylu.Kształcenia twórczych umiejętności kreowania dzieła muzycznego, oraz krytycznej oceny własnych osiągnięć, w zakresie sztuki wykonawczej
c) rozwijanie i doskonalenie umiejętności realizowania ; dawnych i współczesnych technik kompozytorskich, notacji i znaków graficznych, oraz czytania nut a’vista
d) doskonalenie umiejętności organizacji samodzielnej pracy nad wyznaczonymi zadaniami
e) rozwijanie i doskonalenie praktycznych umiejętności związanych z przyszłą działalnością artystyczną oraz upowszechnianiem wartości estetycznych sztuki muzycznej

f) rozpoznawanie niedoskonałości technicznych studenta oraz praca nad wyeliminowaniem zauważonych problemów, w uzasadnionym przypadku przeprowadzenie korekty aparatu gry

g) świadome kształcenie intonacji (stała kontrola i stała uwaga podczas treningu słuchowego - kontrola interwałów z towarzyszeniem lub bez fortepianu, świadomość możliwości poprawy intonacji)

Zajęcia prowadzone są indywidualnie w formie wykładu i obejmują prezentację
przygotowanego materiału połączonej z wymianą spostrzeżeń,
- sugestie metod i rodzajów ćwiczeń trudnych fragmentów realizowanego materiału
- analiza stosowanej artykulacji, dynamiki i frazowania zgodnie ze stylem i charakterem
utworów,
- uwrażliwienie na wzajemne dążenie do wspólnego celu artystycznego wspólnie z pianistą
- udział w koncertach klasowych połączonych z wzajemną wymianą uwag i spostrzeżeń
pomiędzy studentami
- dyskusje tematyczne i wspólna ocena nagrań fonograficznych
- sugerowanie konkretnych ćwiczeń warsztatowych wraz z ich systematyczną kontrolą
- własna prezentacja objaśnianego zagadnienia.

Praca studenta poddawana jest w ciągu roku akademickiego dwukrotnemu sprawdzianowi praktycznemu, w formie egzaminów – w zimowej i letniej sesji egzaminacyjnej. Programy kolokwialne i egzaminacyjne zróżnicowane pod względem technicznym i muzycznym jak również pod względem ilości prezentowanych pozycji repertuarowych, stanowią przegląd rozwoju umiejętności studenta oraz są warunkiem promocji na kolejny semestr i rok akademicki.

Egzamin dyplomowy realizowany jest w formie recitalu oraz ustnej prezentacji.Temat i sposób prezentacji pracy dyplomowej ustala kierownik katedry, po konsultacji z pedagogiem.

Egzamin dyplomowy w formie recitalu złożony z przynajmniej trzech utworów zróżnicowanych pod względem formy i stylu. Jeden z utworów musi zostać wykonany z pamięci. Częścią egzaminu jest także prezentacja tematu związanego z wykonywanymi utworami, zatwierdzonego wcześniej przez kierownika katedry.