Seminarium muzyki XIX i XX w.

Przedmiotem seminarium jest muzyka XIX i XX wieku omawiana z perspektywy współczesnych wyników badań i sposobów interpretacji. Praca w obu semestrach wygląda zdecydowanie inaczej. W pierwszym semestrze zajęcia mają dwa cele: 1) zapoznanie studentów z współczesnymi metodami interpretowania muzyki wsparte przykładowymi interpretacjami autorytetów naukowych, 2) pomoc studentom w znalezieniu ciekawego i odpowiedniego dla każdego z nich własnego tematu badań. W drugim semestrze zajęcia mają charakter praktyczny. Studenci pracują nad wybranymi przez siebie tematami badawczymi referując najpierw wybrane artykuły i metody badawcze, a w dalszej kolejności przedstawiając najpierw krótkie, a następnie coraz dłuższe własne prace. Pod koniec semestru każdy student głosi referat podsumowujący pracę własną w semestrze.

Od studentów wymaga się sprawności czytania polskich i obcych tekstów naukowych z zakresu humanistyki, a także umiejętności argumentowania i przekonywania w dyskusji.

Zalecane jest samodzielne poznawanie muzyki XIX i XX wieku i czytanie wartościowych tekstów.

1. Berger K., Narracja i liryka, poetyckie formy i przedmioty artystycznego przedstawiania, (w:) Interdisciplinary Studies in Musicology, red. J. Stęszewski, M. Jabłoński, Poznań 1993, s. 41-56.

2. Bühler Ch., Bieg życia ludzkiego, tłum. Cichy E., Jarosz J., Warszawa 1998.

3. Dahlhaus C., Podstawy historii muzyki, Warszawa 2010.

4. Dahlhaus C., Analiza i sąd wartościujący, „Muzyka” 2003, nr 1, s. 61-101.

5. Gołąb M., Spór o granice poznania dzieła muzycznego, Wrocław 2003.

6. Guczalski K., Znaczenia w muzyce - próba typologii immanentnej, (w:) Marek Stachowski i jego muzyka, red. L. Polony, Kraków 2007, s. 61-79.

7. Jabłoński M., Muzyka jako znak, Poznań 1999.

8. Jarzębska A., Teoria muzyki w świetle nauk poznawczych. Adaptacja koncepcji schematu poznawczego do analizy muzyki Strawińskiego, (w:) Muzykologia u progu trzeciego tysiąclecia. Teoria i praktyka, red. L. Bielawski, K. Dadak-Kozicka, A. Leszczyńska, Warszawa 2000, s. 206-233.

9. Kerman J., Jak dotarliśmy do analizy i jak z niej wybrnąć, „Res Facta Nova” nr 1 (10), Poznań 1994, s. 84-100.

10. Meyer L.B., Style and Music. Theory. History, and Ideology, Philadelphia 1989.

11. Nycz R., Intertekstualność i jej zakresy: teksty, gatunki, światy, (w:) Pamiętnik Literacki LXXXI, 1990, z. 2, s. 95-116; tenże, Tekstowy świat. Poststrukturalizm a wiedza o literaturze, Kraków 2000, s. 79-109.

12. Polony L., Hermeneutyka i muzyka, Kraków 2003.

13. Tarasti E., A Theory of Musical Semiotics, Bloomington & Indianapolis 1994.

14. Tomaszewski M., Utwór muzyczny w perspektywie intertekstualnej, (w:) tenże, O muzyce polskiej w perspektywie intertekstualnej. Studia i szkice, Kraków 2005, s. 9-36.

15. Tomaszewski M., Interpretacja integralna dzieła muzycznego. Rekonesans, Kraków 2000.

1. Adorna strach przed banałem albo o pięknie i prawdzie. Wirtualna rozmowa z dwudziestoma kompozytorami, „Ruch Muzyczny” 2010 nr 9 (2 maja), s. 8-11.

2. Berger K., Hermeneutyka. Interpretacja i jej zasadność, (w:) tenże, Potęga smaku. Teoria sztuki, tłum. A. Tenczyńska, Gdańsk 2008, s. 421-459. 

3. Berger K., Muzyka według Don Giovanniego albo: czy mamy stać się drastyczni?, http://seminarium.demusica.w.interia.pl/9312/ - dostęp 27.12.2011 r.

4. Hatten R., Interpreting Musical Gestures, Topics, and Tropes, Bloomington & Indianapolis 2004.

5. Hatten R., Beyond Topics. Interpreting the last Movement of Beethoven’s Op. 132, (w:) Muzyka w kontekście kultury; studia dedykowane Profesorowi M. Tomaszewskiemu w osiemdziesięciolecie urodzin, red. M. Janicka-Słysz, T. Malecka, K. Szwajgier, Kraków 2001, 361-368.

6. Humięcka-Jakubowska J., Scena słuchowa XX wieku, Poznań 2008.

7. Janicka-Słysz M., Strategie intertekstualne w "Ubu Rex" K. Pendereckiego, (w:)Krzysztof Penderecki - muzyka ery intertekstualnej, red. M. Tomaszewski, E. Siemdaj, Kraków 2005, s. 191-210.

8. Krzysztof Penderecki’s Music in the Context of 20th-Century Theatre, red. T. Malecka, Kraków 1999.

9. McDonald M., Silent Narration? Elements of Narrative in Ives’s „The Unanswered Question”, “19^th Century Music”, Spring 2004, vol. 27 No. 3, s. 263-286.

10. Pasler J., Introduction, (w:) taż, Writing Through Music. Essays on Music, Culture, and Politics, New York 2008, s. 3-22. 

11. Polony L., Czas opowieści muzycznej [pojęcia ruchu, gry, bycia, czasu], Kraków 2004.

12. Rethinking Music, red. N. Cook, M. Everist, Oxford, New York 1999.

13. Stróżewski W., W kręgu wartości, Kraków 1992.

14. Tuchowski A., Semiotyczny kontekst motywu dzwonu w muzyce XX wieku w świetle teorii Ch. Peirce’a i S. Langer, (w:)  Muzyka w kontekście kultury; studia dedykowane Profesorowi M. Tomaszewskiemu w osiemdziesięciolecie urodzin, red. M. Janicka-Słysz, T. Malecka, K. Szwajgier, Kraków 2001, s. 633-644.

student, który zaliczył przedmiot:

ma gruntowną wiedzę o muzyce okresu, który zamierza szczegółowo studiować, K_W01
potrafi znaleźć materiały dotyczące sposobów badania dzieła muzycznego, K_W05
zna konwencjonalne metody badawcze, K_W09
zna współczesne metody interpretacji dzieła muzycznego, K_W09

znajduje odpowiadający swoim zainteresowaniom przedmiot badawczy, K_U04
umie znaleźć odpowiednią literaturę do badanego przedmiotu, K_U03
potrafi rozwinąć problematykę badawczą wybranego przedmiotu, K_U03
umie dopasować metodę do badanego przedmiotu, K_U03

pracuje samodzielnie nad wyszukanym zagadnieniem, K_K02
samodzielnie rozwiązuje problemy badawcze, K_K02
dzieli się wnioskami badawczymi za pomocą komunikatywnego języka, K_K01
bierze udział w konferencjach studenckich jako referent lub dyskutant, K_K01

1. Obecna sytuacja kulturowa a rola teoretyka muzyki i muzykologa

2. Problemy historii muzyki według C. Dahlhausa

3. Konwencjonalne metody badawcze

4. Interpretacja holistyczna dzieła muzycznego

5. Biografie kompozytorów i ich twórczość z punktu widzenia psychologii

6. Style muzyczne: dialekt, idiom i styl intraopusowy

7. Problem narracji w muzyce

8. Intertekstualność w muzyce

9. Zastosowanie kognitywistyki do badań muzycznych

10. Semiotyka muzyczna

11. Hermeneutyka muzyczna

12. Wartości muzyki

Wybrana na ten semestr literatura dotycząca z jednej strony samych metod interpretacji, z drugiej praktycznego ich zastosowania przez autorytety naukowe jest referowana na zajęciach częściowo przez wykładowcę (głównie prace w językach obcych), częściowo przez studentów (głównie publikacje polskie i łatwo dostępne). Każdy tekst jest komentowany i oceniany przez członków seminarium. W rozmowach i dyskusjach zwraca się szczególną uwagę na sposób argumentowania.

Warunkiem zaliczenia semestru jest znajomość wszystkich przerobionych na zajęciach tekstów oraz podanie przyszłego tematu badawczego.

Program seminarium w drugim semestrze jest dostosowany do zainteresowań uczestników seminarium oraz ich tempa pracy. Studenci podejmują pracę na tematy nowatorskie i dotąd nie zrealizowane. Na kolejnych zajęciach przedstawiają komunikaty prezentujące postępy w prowadzonych badaniach, a reszta uczestników seminarium pomaga w utrzymaniu naukowego dyskursu i poziomu. Pod koniec semestru studenci referują swoje prace.

Zajęcia polegają na nauczaniu z czynnym uczestnictwem studentów, którzy samodzielnie opracowują część zagadnień i następnie przedstawiają swoje opracowania w postaci komunikatów i referatu, jak również biorą aktywny udział w dyskusjach nad wybranymi zagadnieniami wykazując się posiadaną wiedzą.

Warunkiem zaliczenia semestru letniego jest praca naukowa zakończona artykułem oraz czynne uczestnictwo w dyskusjach nad referatami pozostałych członków seminarium.