Metodologia pracy badawczej

Celem nauczania przedmiotu jest zapoznanie studentów z podstawowymi założeniami metodologicznymi i poznawczymi prac badawczych z zakresu teorii muzyki, pedagogiki muzycznej i psychologii muzycznej.  Omówione zostaną następujące zagadnienia: podstawy badań pedagogicznych, rodzaje badań pedagogicznych (ilościowe, jakościowe, hermeneutyczne, fenomenologiczne), triangulacja badań, tok postępowania w badaniach ilościowych, szczegółowe rodzaje badań pedagogicznych,  struktura procesu badawczego, zewnętrzne  i wewnętrzne determinanty procesu badawczego, zmienne i ich operacjonalizacja, problemy i hipotezy badawcze, próba, miary siły związku między zmiennymi, testy istotności różnic, modele sprawdzania hipotez; model eksperymentalny, model wielokrotnej regresji, model ex post facto.

Krystyna Ablewicz, Badania hermeneutyczne w pedagogice, w: Encyklopedia pedagogiczna XXI wieku, t. 1, red. T. Pilch, Wyd. Żak, Warszawa 2003.

Jerzy Apanowicz, Metodologiczne uwarunkowania pracy naukowej. Prace doktorskie, Prace habilitacyjne, Wyd. Difin, Warszawa 2005.

Anna Brożek, Wprowadzenie do metodologii dla studentów teorii muzyki i muzykologii, Wydawnictwo Naukowe Semper, Warszawa 2007.

Jerzy Brzeziński, Metodologia badań psychologicznych. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2007.

Anthony E. Kemp (redakcja naukowa), Zarys metodyki badań naukowych w pedagogice muzycznej, tłum. Andrzej Miskiewicz, Janina Fyk, Wyższa Szkoła Pedagogiczna im. Tadeusza Kotarbińskiego w Zielonej Górze 1997.

Heinz-Hermann Krüger, Nicolle Pfaff, Metody badań pedagogicznych, w: Pedagogika, tom 2. Redakcja naukowa Bogusław Śliwerski, Gdańskie Wydawnictwo Pedagogiczne, 2006.

Stefan Nowak, Metodologia badań społecznych, PWN, Warszawa 2008.

Podstawy metodologii badań w pedagogice, Redakcja naukowa Stanisław Palka, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk 2010.

Mirosław Szreder, Metody i techniki sondażowych badań opinii, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 2010.

Thomas Blank, Karl Adamek, Singen in der Kindheit. Eine empirische Studie zur Gesundheit und Schulfähigkeit von Kindergartenkindern und das <Canto elementar>-Konzept zum Praxistransfer, Münster/New York/München/Berlin, Waxmann 2010.

Jerzy Brzeziński, Badania eksperymentalne w psychologii i pedagogice, Wyd. Scholar Warszawa 2000.

Edwin E. Gordon, Podstawowa miara słuchu muzycznego i Średnia miara słuchu muzycznego. Testy uzdolnień muzycznych dla dzieci w wieku 5-9 lat. Podręcznik, Akademia Muzyczna im. Fryderyka Chopina, Centrum Edukacji Artystycznej, Warszawa 1999.

Krzysztof  Konecki, Studia z metodologii badań jakościowych. Teoria ugruntowana, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN 2000, s. 144-192.

Alicja Kozłowska-Lewna, Innowacyjna strategia kształcenia słuchu muzycznego u dzieci w wieku wczesnoszkolnym. Akademia Muzyczna im. Stanisława Moniuszki w Gdańsku, Gdańsk 2006.

Mieczysław  Łobocki, Wprowadzenie do metodologii badań pedagogicznych.Wyd. Impuls Kraków  2006.

Wiesława Limont, Synektyka a zdolności twórcze. Eksperymentalne badania stymulowania rozwoju zdolności twórczych z wykorzystaniem aktywności plastycznej.Uniwersytet Mikołaja Kopernika, Toruń 1994.

Wiesława Limont, Analiza wybranych mechanizmów wyobraźni twórczej. Badania eksperymentalne, Toruń 1996.

Bolesław  Niemierko, Pomiar sprawdzający w dydaktyce. Teoria i zastosowania. Warszawa PWN 1990.

Wiesława Aleksandra Sacher, Słuchanie muzyki a kształtowanie emocjonalności dzieci. Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego. Katowice 2004.

John A. Sloboda, Umysł muzyczny. Poznawcza psychologia muzyki. Akademia Muzyczna im. Fryderyka Chopina. Katedra Psychologii Muzyki, Warszawa 2002.

David Silverman, Prowadzenie badań jakościowych, PWN, Warszawa 2009.

David Silverman, Interpretacja badań jakościowych, PWN, Warszawa 2009.

Małgorzata Suświłło, Psychopedagogiczne uwarunkowania wczesnej edukacji muzycznej.Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego, Olsztyn 2001.

Agnieszka Weiner, Kompetencje muzyczne dzieci w młodszym wieku szkolnym. Determinanty, zależności, perspektywy rozwoju, Wydawnictwo Uniwersytetu Marie Curie-Skłodowskiej, Lublin 2010.

Student rozróżnia rodzaje metod badawczych stosowanych w teorii muzyki i pedagogice muzycznej K_WO2
Potrafi docierać do niezbędnych informacji potrzebnych do zrealizowania pracy magisterskiej K_WO5
Zna podstawowe piśmiennictwo dotyczące metodologii prac badawczych K_WO6
Potrafi integrować zdobytą wiedzę z praktyczną realizacją prac badawczych K_WO9

Posiada umiejętność integrowania warsztatu naukowego w zakresie nauk o muzyce i pokrewnych nauk humanistycznych K_UO3
Potrafi tworzyć prace pisemne o charakterze badawczym K_UO4
Wybiera właściwe dla danego zakresu badań metody badawcze K_UO3
Potrafi wyprowadzić właściwe wnioski z prac badawczych w działalności pedagogicznej K_UO9

Potrafi zachować niezależność własnych sądów w realizowanej pracy badawczej K_KO1
Jest zdolny do integrowania wiedzy pochodzącej z różnych dyscyplin K_KO2
Zachowuje ostrożność i umiejętność krytycznej oceny w stosunku do własnych działan badawczych K_KO6
Prezentuje efekty działań badawczych w czytelny sposób K_KO8

1. Filozoficzne, przyrodnicze i humanistyczne podstawy badań pedagogicznych.

2. Ogólne rodzaje badań pedagogicznych: badania ilościowe, badania jakościowe, hermeneutyka i fenomenologia w pedagogice.

3. Triangulacja badań.

4. Tok postępowania w badaniach ilościowych.

5. Szczegółowe rodzaje badań pedagogicznych (opisowe i diagnostyczne, wyjaśniające i weryfikacyjne, biograficzne, prognostyczne i projektujące, historyczne, porównawcze, w działaniu, z pogranicza pedagogiki i innych nauk).

6. Teoria ugruntowana.

7. Przykłady naukowych projektów badawczych z zakresu pedagogiki muzycznej.

Efekty kształcenia: nabycie umiejętności projektowania i realizacji badań oraz stosowania właściwych metod i narzędzi badawczych, umiejętności opisu i interpretacji danych empirycznych

Podstawowe treści merytoryczne prezentowane są w formie wykładu. Niektóre zajęcia prowadzone są w formie seminaryjnej. Studenci zapoznają się z określoną literaturą przedmiotu.

Podstawą zaliczenia przedmiotu jest aktywne uczestnictwo studenta w zajęciach.

Do obowiązków studenta należy zapoznawanie się z literaturą dotyczącą kolejnych zajęć. Program przewiduje ponadto przygotowanie pracy pisemnej konsultowanej z prowadzącym.

1. Struktura procesu badawczego w psychologii.

2. Zewnętrzne i wewnętrzne determinanty procesu badawczego.

3. Zmienne i ich operacjonalizacja.

4. Wskaźniki i ich klasyfikacja wg Stefana Nowaka.

5. Problemy i hipotezy badawcze.

6. Dobór próby, miara siły związku między zmiennymi, testy istotności różnic.

7. Modele sprawdzania hipotez; model eksperymentalny, model wielokrotnej regresji, model ex post facto.

Podstawowe treści merytoryczne prezentowane są w formie wykładu. Niektóre zajęcia mają charakter seminaryjny. Studenci zapoznają się z określoną literaturą przedmiotu.

Podstawą zaliczenia przedmiotu jest aktywne uczestnictwo studenta w zajęciach. Do obowiązków studenta należy zapoznawanie się z literaturą dotyczącą kolejnych zajęć. Program przewiduje przygotowanie konspektu pracy o charakterze badawczym.