| symbol | jezyk |
|---|---|
| 1/3589 | polski |
| założenia, cele oraz charakterystyka przedmiotu | |
Przedmiot obowiązuje studentów III roku kierunków: Dyrygentura Symfoniczno-Operowa, Kompozycja i Teoria Muzyki. Jest ściśle związany ze studiami w zakresie dyrygentury, a dla studentów pozostałych kierunków – z czterosemestralnym kursem dyrygowania. Dyrygentura jest dyscypliną wykonawczą /odtwórczą/, gdyż jej adepci podczas praktyki zawodowej posiadają decydujący wpływ na kształt wykonawczy dzieła orkiestrowego, dysponują środkami oddziałującymi na sam tok procesu interpretacyjnego. Obok wiedzy i umiejętności z zakresu techniki dyrygenckiej, konieczne jest zapoznanie się z zasadami pracy z zespołami orkiestrowymi. Głównym celem jest przygotowanie do pracy z zespołami orkiestrowymi różnych typów w szerokim zakresie metodologii organizowania logistycznego, przygotowania do prób różnych typów oraz przygotowania do koncertów. W trakcie procesu kształcenia student powinien uzupełnić i ugruntować wiedzę teoretyczną dotyczącą historii dyrygentury, zapisu partyturowego, różnych rodzajów orkiestr, roli i zadań dyrygenta, a także zapoznać się z metodami pracy w aspekcie warsztatowym i psychologicznym. Proces kształcenia koncentruje się także na stymulowaniu rozwoju intelektualnego studenta. | |
| sposób realizacji | |
| zajęcia stacjonarne | |
| wymagania wstępne i dodatkowe | |
Od studentów wymagana jest aktywność podczas zajęć. Dodatkowym wymogiem jest bierne lub aktywne uczestniczenie w praktykach orkiestrowych oraz obserwowanie prób i koncertów zespołów orkiestrowych. Wspomagana jest aktywność studentów w zakresie praktykowania z zespołami organizowanymi we własnym zakresie lub współpraca z zespołami już istniejącymi. Student powinien wykazywać się pasją do samokształcenia umożliwiającego wszechstronny rozwój intelektualny. | |
| zalecane fakultatywne komponenty przedmiotu | |
- obserwacja prób i koncertów zespołów instrumentalnych działających na terenie Uczelni, w szkołach muzycznych różnego stopnia oraz zespołów profesjonalnych. | |
| bibliografia podstawowa | |
- wybrane partytury charakterystyczne dla określonych typów zespołów instrumentalnych /concerto grosso, smyczkowa orkiestra kameralna, różne typy zespołów i orkiestr dętych, orkiestra symfoniczna o zróżnicowanych składach, różne typy partytur wokalno-instrumentalnych, partytury graficzne/ - podręczniki do instrumentoznawstwa /np: Andrzej Chodkowski – Instrumenty orkiestry dzisiejszej, PWM Kraków 1956; Kazimierz Sikorski - Instrumentoznawstwo, PWM Kraków, 1975; Edward Chodkowski – Rola instrumentów dętych w orkiestrze XX wieku, Zeszyt Naukowy nr 21, AM Katowice 1978; Adam Carse - The Orchestra, Londyn, Parrish 1949; Simon Ginzburg – Czto nado znat’ o simfoniczeskom orkiestrie, Leningrad, Muzyka 1968; Curt Sachs – Historia instrumentów muzycznych, PWM Kraków, 1989 / - monografie poświęcone sztuce dyrygentury /np. J. Waldorff – Diabły i anioły, PWM Warszawa 1971; Benjamin Grosbayne – Techniques of modern orchestral conducting, Harvard, HUP 1956; Hermann Scherchen – Des Dirigierens, Leipzig, J.J. Weber 1929, Mainz, Schott 1929; Kirill Kondrašin –Mir diriżera, Leningrad 1976, Muzyka; Gennadij Rożdestvenskij – Diriżerskaja applikatura, Leningrad 1974, Muzyka/ - wybrane nagrania dzieł muzycznych w interpretacjach wybitnych dyrygentów polskich i zagranicznych /np. Herberta von Karajana, Leonarda Bernsteina, Artura Toscaniniego, Grzegorza Fitelberga, Bohdana Wodiczki, Antoniego Wita, Kazimierza Korda/ | |
| bibliografia uzupełniająca | |
- biografie i auto-biografie wybitnych dyrygentów /np. F. Endler – Karajan, Felberg SJA, Warszawa 1999, Harvey Sachs – Toscanini, PIW W-wa 1988; B. Pociej – Wodiczko, PWM Kraków 1964; K. Wiłkomirski - Wspomnienia i Wspomnień ciąg dalszy, PWM Kraków, 1971 i 1980; A. Grzejewska – Ten wariat Maksymiuk, Oficyna Wydawnicza ”Twoja Książka”, Białystok 1994; H. Czyż –Nie taki diabeł straszny , Wydawnictwo Łódzkie, Łódź 1979; H. Czyż – Jak z nut, Wydawnictwo „Tryton”, Warszawa 1993; E. Markowska – Jana Krenza pięćdziesiąt lat z batutą, PWM Kraków 1996;/ - monografie poświęcone sztuce dyrygentury /np. H.C. Schonberg – The great conductors, New York 1967 | |
| efekty kształcenia - wiedza | |
posiada ogólną znajomość literatury muzycznej (K_W01) | |
| efekty kształcenia - umiejętności | |
posiada umiejętność wykorzystywania wiedzy dotyczącej podstawowych kryteriów stylistycznych wykonywanych utworów K_U04 | |
| efekty kształcenia - kompetencje społeczne | |
rozumie potrzebę uczenia się przez całe życie (K_K01) posiada umiejętność adaptowania się do nowych, zmiennych okoliczności, K_K05 | |
| semestr | wymiar godzin | wycena ects | forma | zaliczenie | pedagog | symbol | |||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 5 | 30.00 | 2.0 | wykład | zaliczenie | prof. Elżbieta Wiesztordt-Sulecińska, | 1/3589/9888 | |||
| treści programowe wraz z opisem efektów kształcenia | |||||||||
- zaznajomienie z historią dyrygentury w zarysie - omówienie zagadnień związanych z rolą i zadaniami dyrygenta - sformułowanie pożądanych cech psycho-fizycznych dyrygenta - zaznajomienie z historią partytury w zapisie - prezentacja i omówienie różnych typów zapisów partyturowych w odniesieniu do zespołów instrumentalnych - rozwój zespołów instrumentalnych w ujęciu historycznym - zaznajomienie z różnymi typami orkiestr i sposobami ich organizacji przestrzennej - rola logistyki w prowadzeniu zespołów instrumentalnych /miejsce pracy, oświetlenie, właściwa wentylacja sali, odpowiednie krzesła dla muzyków, właściwa wysokość pulpitów, stan materiałów nutowych, itp./ - sformułowanie celów w kierowaniu zespołami instrumentalnymi - metody pracy z różnymi rodzajami orkiestr – od zespołów amatorskich po profesjonalne - strojenie orkiestry z uwzględnieniem zmienności historycznej - praca nad intonacją - kształtowanie brzmienia orkiestry - praca nad proporcjami brzmienia - wyrabianie umiejętności wzajemnego słuchania w orkiestrze - wyrabianie umiejętności właściwego reagowania na ruch dyrygenta - specyfika pracy w teatrze operowym i muzycznym - problematyka współpracy orkiestry z solistami różnych specjalności oraz z zespołami chóralnymi przy realizacji koncertów z orkiestrą i dzieł wokalno-instrumentalnych - rodzaje prób /rozczytywanie materiału, sekcyjne, ensemblowe, reżyserskie, całościowe/ - zasady doboru repertuaru - opracowywanie materiałów nutowych - znaczenie smyczkowania w rozumieniu praktycznym i dla osiągania indywidualnego kształtu interpretacji - interpretacja - możliwości i granice - estetyka odtwórstwa, stałość i zmienność - wykonawstwo – uwarunkowania i efekty - dyrygent a orkiestra – zasady współpracy z uwzględnieniem aspektu psychologicznego - sposoby komunikacji - zapoznanie się z biografiami wybitnych dyrygentów polskich i zagranicznych, z omówieniem ich osobowości, metod pracy i oryginalnych cech interpretacji na podstawie wybranych nagrań. W wyniku kształcenia podczas jedno-semestralnego kursu metodyki prowadzenia zespołów instrumentalnych, student powinien przyswoić sobie wiedzę teoretyczną i zyskać możliwie głęboką świadomość reguł i zasad wynikających ze skomplikowanej problematyki pracy z różnymi typami zespołów instrumentalnych i instrumentalno-wokalnych. Pożądanym efektem jest właściwe przygotowanie do organizowania i przebiegu pracy z zespołami muzycznymi. | |||||||||
| metody dydaktyczne | |||||||||
Cele nauczania, a przede wszystkim cel główny – realizuje się przez wykłady, omówienia i wskazówki, a także samodzielną pracę studenta prowadzoną wg wskazań. | |||||||||
| warunek zaliczenia kursu wraz z metodami i kryteriami oceniania | |||||||||
Warunkiem zaliczenia kursu jest opanowanie założonych zagadnień programowych w stopniu zadowalającym. Sprawdzenie nabytych umiejętności i wiedzy dokonuje się podczas zajęć, a ocena semestralna jest wynikiem oceny sumienności pracy studenta podczas semestru i stopnia wiedzy, jaką student wykazał się podczas kolokwium. | |||||||||