Krytyka i prelekcja

Celem nauczania jest ośmielenie studentów do formułowania własnych opinii o różnorodnych zjawiskach z dziedziny muzyki, kultury i sztuki oraz kształtowanie umiejętności wyrażania i przekazywania ich w postaci ustnej (wypowiedź) i  pisemnej (tekst). Dokonuje się to na bazie wiedzy teoretycznej, na podstawie umiejętności posługiwania się warsztatem dziennikarskim oraz znajomości najlepszych tradycji polskiej krytyki muzycznej. Realizację tych celów da się ująć w trzech aspektach: A/ teoretycznym, B/ praktycznym i C/ historycznym. 

Antologia polskiej krytyki muzycznej XIX i XX wieku (do roku 1939), w opracowaniu Stefana Jarocińskiego, Kraków 1955.

Rafał Ciesielski, Refleksja estetyczna w polskiej krytyce muzycznej Dwudziestolecia międzywojennego, Wydawnictwo Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, Poznań 2005.

Magdalena Dziadek, Polska krytyka muzyczna w latach 1890-1914. Tom I: Koncepcje i zagadnienia, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2002. Tom II: Czasopisma i autorzy, Uniwersytet Śląski Filia w Cieszynie, Cieszyn 2002.

Dziennikarski etos. Z wybranych zagadnień deontologii dziennikarskiej. Redakcja Zdzisława Kobylińska i Rafał D. Grabowski, Lux Mundi, Olsztyn 1996.

Dziennikarstwo i świat mediów. Pod redakcją Zbigniewa Bauera i Edwarda Chudzińskiego, Universitas, Kraków 2000.

Roman Jasiński, Na przełomie epok. Muzyka w Warszawie (1910-1927), Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1979.

Roman Jasiński, Koniec epoki. Muzyka w Warszawie (1927-1939), Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1986.

Krytycy przy okrągłym stole. Red. Elżbieta Dziębowska, WAiF 1966.

Mirosław Niziurski, Prelekcja muzyczna, Wyższa Szkoła Pedagogiczna im. J. Kochanowskiego, Kielce 1994.

Adam Wiatr, Stefan Kisielewski jako krytyk muzyczny, Atut, Wrocław 2006.

Weronika Witczak, Zygmunt Mycielski i Stefan Kisielewski o muzyce polskiej – przegląd zagadnień, [w:] „Kamerton” nr 1 (51) 2007.

Wybrane prace Stefana Kisielewskiego, Zygmunta Mycielskiego, Jerzego Waldorffa oraz teksty innych wskazanych autorów pochodzących m.in. z pism: „Ruch Muzyczny” (1945-2012), „Canor” (1991-2002), „Muzyka 21” (1999-2012), z prasy oraz z nagrań Polskiego Radia i Telewizji Polskiej S.A.

1.Student opisuje i wyjaśnia zagadnienia związane z warsztatem dziennikarskim (K_W02). 2.Tłumaczy cele i formy krytyki literackiej i krytyki muzycznej (K_W02). 3.Wymienia i charakteryzuje dokonania wybitnych przedstawicieli polskiej krytyki muzycznej (K_W02). 4.Charakteryzuje zasady konstruowania prelekcji muzycznej (K_W02).

1.Posiada umiejętność konstruowania ustnej i pisemnej wypowiedzi w obszarze tematów ogólnohumanistycznych (K_U12). 2.Wykazuje umiejętność brania pod uwagę specyficznych wymagań odbiorców muzyki (K_U16). 3.Dzięki występom publicznym (jako prelegent) wykazuje umiejętność radzenia sobie ze stresowymi sytuacjami, które z nich wynikają (K_U15). 4.Posiada umiejętność prowadzenia dyskusji na temat interpretowania muzyki (K_U12).

1.Zachowuje krytycyzm w wyrażaniu opinii dotyczących szeroko pojmowanej kultury (K_K08). 2.Posiada umiejętność argumentacji własnych sądów w pracach pisemnych (K_K09). 3.Jest zdolny do budowania konstruktywnej krytyki w obrębie działań muzycznych, artystycznych oraz w obszarze szeroko pojmowanej kultury (K_K08). 4.Rozumie potrzebę ustawicznego uczenia się i doskonalenia swego warsztatu (K_K01).

A/  Aspekt teoretyczny

 1. Z zagadnień dziennikarstwa:

-     Podstawowe informacyjne gatunki dziennikarskie: wzmianka; notatka; sprawozdanie;  życiorys;  sylwetka;  kalendarium;  reportaż;  wywiad.

-     Podstawowe publicystyczne gatunki dziennikarskie: komentarz; artykuł publicystyczny;  recenzja;  dyskusja;  felieton;  esej.

B/  Aspekt praktyczny:

Słuchanie (płyta, taśma, „żywe” wykonanie), oglądanie (taśma video, dvd, „żywy” spektakl) i omawianie na zajęciach różnorodnych dzieł muzycznych, wykonań muzyki, spektakli, koncertów, recitali, nagrań, przedstawień, filmów o tematyce muzycznej, filmów o sztuce, etc. Celem jest ćwiczenie w wyrabianiu własnego, precyzyjnego i świadomego sądu o nich, formułowanie i utrwalanie go w postaci wypowiadanego i zapisanego tekstu krytycznego.

C/  Aspekt historyczny:

Zapoznanie się z wybranymi przykładami XIX i XX-wiecznej polskiej krytyki muzycznej. 

Zajęcia mają charakter seminaryjny. Przeplatają się tam zajęcia typu warsztatowego (pisanie tekstów krytycznych) z zajęciami typu ćwiczeniowego, omawiającymi zagadnienia teoretyczne i historyczne. Uzupełnienie stanowi samodzielna lektura zaleconej literatury przedmiotu oraz uczestnictwo w bieżącym życiu koncertowym w Uczelni i poza nią. Realizacja treści programowych polega na permanentnym tworzeniu i redagowaniu tekstów zawierających omówienia i oceny dzieł i zjawisk (w różnych formach ich konkretyzacji), które to teksty reprezentują różnorodne formy i gatunki. Prace te oraz lektury są omawiane i dyskutowane.

Zaliczeniu podlega znajomość kwestii teoretycznych i historycznych, aktywność i samodzielne przygotowywanie pisemnych wypowiedzi reprezentujących rozmaite gatunki dziennikarskie i teksty krytyczne (10 w każdym semestrze), krytyczna prezentacja wskazanej lektury i obrona własnego poglądu w prezentowanej tematyce. Prace są oceniane w zależności od stopnia dojrzałości i wnikliwości zawartych w nich ocen i sprawności warsztatowej autorów.

A/  Aspekt teoretyczny

2. Z zagadnień krytyki: 

-     Istota i pojęcie krytyki. 

-     Krytyka literacka i jej formy.

-     Krytyka literacka a krytyka muzyczna.

-     Pojęcie krytyki muzycznej, jej cele i jej formy.

-     Jak mówić i jak pisać o muzyce.

-     Prelekcja muzyczna.

B/  Aspekt praktyczny:

Słuchanie (płyta, taśma, „żywe” wykonanie), oglądanie (taśma video, dvd, „żywy” spektakl) i omawianie na zajęciach różnorodnych dzieł muzycznych, wykonań muzyki, spektakli, koncertów, recitali, nagrań, przedstawień, filmów o tematyce muzycznej, filmów o sztuce, etc. Celem jest ćwiczenie w wyrabianiu własnego, precyzyjnego i świadomego sądu o nich, formułowanie i utrwalanie go w postaci wypowiadanego i zapisanego tekstu krytycznego.

C/  Aspekt historyczny:

Wybitne osobowości polskiej krytyki muzycznej i ich dorobek.

Zajęcia mają charakter seminaryjny. Przeplatają się tam zajęcia typu warsztatowego (pisanie tekstów krytycznych) z zajęciami typu ćwiczeniowego, omawiającymi zagadnienia teoretyczne i historyczne. Uzupełnienie stanowi samodzielna lektura zaleconej literatury przedmiotu oraz uczestnictwo w bieżącym życiu koncertowym w Uczelni i poza nią. Realizacja treści programowych polega na permanentnym tworzeniu i redagowaniu tekstów zawierających omówienia i oceny dzieł i zjawisk (w różnych formach ich konkretyzacji), które to teksty reprezentują różnorodne formy i gatunki. Prace te oraz lektury są omawiane i dyskutowane.

Zaliczeniu podlega znajomość kwestii teoretycznych i historycznych, aktywność i samodzielne przygotowywanie pisemnych wypowiedzi reprezentujących rozmaite gatunki dziennikarskie i teksty krytyczne (10 w każdym semestrze), krytyczna prezentacja wskazanej lektury i obrona własnego poglądu w prezentowanej tematyce. Prace są oceniane w zależności od stopnia dojrzałości i wnikliwości zawartych w nich ocen i sprawności warsztatowej autorów. Przygotowanie prelekcji towarzyszącej koncertowi, spektaklowi bądź prezentacji muzycznej i publiczne wygłoszenie jej.