Europejski System Akumulacji i Transferu Punktów
» Strona główna

Techniki kompozytorskie XX wieku

symboljezyk
1/3525polski
założenia, cele oraz charakterystyka przedmiotu

Celem nauczania jest zapoznanie studentów z technikami kompozytorskimi XX wieku.  Głównym  założeniem przedmiotu jest ukształtowanie  umiejętności analizy i interpretacji warstwy językowej i technologicznej dzieła muzycznego oraz umiejętności pozyskiwania i wykorzystywania materiałów źródłowych. Stąd w ramach prowadzenia przedmiotu dokonuje się teoretycznej prezentacji wybranych technik kompozytorskich, adekwatnych metod badawczych, analizy reprezentatywnych dzieł muzycznych, poznanie wybranej bibliografii. Rezultatem tych działań ma być wyrobienie umiejętności opisu własności współczesnego warsztatu kompozytorskiego.

sposób realizacji
zajęcia stacjonarne
wymagania wstępne i dodatkowe

-

zalecane fakultatywne komponenty przedmiotu

Udział w organizowanych konferencjach naukowych i seminariach tematycznych

bibliografia podstawowa

Baculewski Krzysztof, Historia muzyki polskiej: Współczesność, cz. I. 1939-1974, pod red. S. Sutkowskiego, Warszawa 1996.

Baculewski Krzysztof, Polska twórczość kompozytorska 1945-1984, PWM Kraków 1987.

Błaszkiewicz Teresa, Aleatoryzm w twórczości W. Lutosławskiego, [w:] Prace Specjalne 3, Gdańsk 1974.

Gołąb Maciej, Dodekafonia, Wyd. Pomorze, Bydgoszcz 1987.

Ingarden Roman, Utwór muzyczny i sprawa jego tożsamości. PWM Kraków 1973.

Jarzębska Alicja, Idee relacji serialnych w muzyce XX wieku, Musica Iagellonica, Kraków 1995.

Lindstedt Iwona, Dodekafonia i serializm w twórczości kompozytorów polskich XX wieku, Lublin 2001.

Messiaen Olivier, O mojej technice kompozytorskiej, [w:] Res Facta nr 7, Kraków 1973.

Miklaszewska Joanna, Minimalizm w muzyce polskiej XX wieku, Kraków 2004.

Paja-Stach Jadwiga, Lutosławski i jego styl muzyczny, Kraków 1997.

Pałubicki Konrad, Współczesne techniki kompozytorskie. Dodekafonia, Sopot 1962.

Pałubicki Konrad, Współczesne techniki kompozytorskie. Hindemith i Messiaen, Sopot 1963.

Podhajski Marek, Z zagadnień organizacji ruchu w muzyce XX wieku, [w:] Zeszyty Naukowe V, Gdańsk 1967.

Rae Charles Bodman, Muzyka Lutosławskiego, Warszawa 1996.

Schaefer Bogusław Klasycy dodekafonii. Tom I, II, PWM Kraków 1964.

Schaeffer Bogusław, Nowa muzyka. Problematyka współczesnej techniki kompozytorskiej, PWM, Kraków 1969.

Schaeffer Bogusław, Wstęp do kompozycji, PWM, Kraków 1969.

Schaeffer Bogusław, Kompozytorzy XX wieku, PWM, Kraków 1969.

Skowron Zbigniew, Nowa muzyka amerykańska, Kraków 1995.

Skowron Zbigniew, Teoria i estetyka awangardy muzycznej drugiej połowy XX wieku, Warszawa 1989.

Synowiec Ewa, Teatr instrumentalny B. Schaeffera, [w:] Prace Specjalne 30, Gdańsk 1983.

Zeszyty Naukowe i wydawnictwa akademickie Akademii Muzycznych w Polsce.

bibliografia uzupełniająca

R. Szczedrin - 24 preludia i fugi

A. Schönberg - Variationen für Orchester op. 31

                          Drei Lieder op. 48

A. Webern - Symphonia op. 21

                    Konzert für neun lnstrumente op. 24

                    Variationen für Klavier op. 27

                    I Kantate op. 29

                    Variationen für Orchester op. 30

A. Berg - Lyrische Suite

    Violinkonzert

T. Baird - Kwartety smyczkowe

K. Serocki - Suita preludiów na fortepian

K. Guzowski - Miniatury dodekafoniczne na fortepian

W. Lutosławski - Muzyka żałobna

                            Trzy poematy Henry Michaux

                            Preludia i Fuga

                            IV Symfonia

E. Synowiec - Muzyka Greficzna

P. Hindemith - Ludus tonalis

                         Cztery temperamenty

O. Messiaen - Etiudy rytmiczne

                        Kwartet na koniec wieku

                       Chronochromie

                       Miniatury fortepianowe (wybór)

B. Blacher - Ornamente

P. Boulez - Structures, Sonaty fortepianowe

K. Stockhausen - Kontra - Punkte

J. Cage - wybrane utwory

B. Schaeffer - Utwory fortepianowe i inne dzieła

K. Meyer - Sonaty fortepianowe

K. Penderecki - Tren Ofiarom pamięci Hiroszimy, dzieła wokalno-instrumentalne

H. M. Górecki - III Symfonia

Repertuar dobierany jest na bieżąco przy udziale grup studenckich.

 

efekty kształcenia - wiedza

dysponuje wiedzą dotyczącą warsztatu kompozytorskiego i szeroko rozumianych zadań twórczych K_W04
posiada znajomość stylów muzycznych i związanych z nimi technik kompozytorskich K_W08
posiada orientację w zakresie problematyki związanej z technologiami stosowanymi w muzyce oraz z technikami multimedialnymi K_W10
posiada wiedzę dotyczącą współczesnej kultury muzycznej K_W09

efekty kształcenia - umiejętności

wykazuje zrozumienie wzajemnych relacji zachodzących pomiędzy rodzajem stosowanej w danym dziele ekspresji artystycznej, środków techniki kompozytorskiej, a niesionym przez niego komunikatem K_U03
posiada umiejętność odczytania zapisu muzyki XX i XXI wieku K_U05
opanował warsztat techniczny w zakresie twórczości kompozytorskiej K_U11
opanował warsztat naukowy w zakresie nauk o muzyce i pokrewnych dyscyplin humanistycznych K_U12
posiada umiejętność swobodnej ustnej i pisemnej wypowiedzi na temat interpretowania, tworzenia i odtwarzania muzyki oraz na temat kwestii dotyczących szeroko pojmowanych tematów ogólnohumanistycznych K_U13

efekty kształcenia - kompetencje społeczne

rozumie potrzebę uczenia się przez całe życie K_K01
jest zdolny do definiowania własnych sądów i przemyśleń na tematy społeczne, naukowe i etyczne oraz umie je umiejscowić w obrębie własnej pracy artystycznej K_K09
realizuje własne koncepcje i działania artystyczne oparte na zróżnicowanej stylistyce, wynikające z wykorzystania wyobraźni, ekspresji i intuicji K_K03

Semestry

Kompozycja i Teoria Muzyki
Kompozycja (licencjackie, stacjonarne, obowiązuje od: 12/zimowy)

semestrwymiar godzinwycena ectsformazaliczeniepedagogsymbol
330.002.0wykładzaliczeniedr Teresa Błaszkiewicz, 1/3525/9730
treści programowe wraz z opisem efektów kształcenia
  1. Ewolucja środków technik kompozytorskich przełomu XIX i XX wieku. Horyzontalna i wertykalna organizacja materiału dźwiękowego jako podstawa przemiany środków technicznych.
  2. Dodekafonia. Seria, kwaternion ścisły, przekształcenia I i II stopnia, przekształcenia kwartowe i kwintowe, przekształcenia typologiczne w zakresie serii pełnej, komórek serii, syntezy serii ( selekcja, łamanie serii, interpolacja, absorpcja szeregów, przestawienia symetryczne, cykliczne, permutacja), własności tematu dodekafonicznego, formotwórcza funkcja rytmu, faktury dodekafonii, harmonika w dodekafonii, forma w dodekafonii, własności konstrukcji muzycznej prostej: dodekafonia ścisła i rozszerzona, dodekafonia złożona.

Efektem kształcenia jest umiejętność analizy dzieła dodekafonicznego oraz umiejętność tworzenia prostej konstrukcji dodekafonicznej: serii określonego typu i cyklu wariacji z poznanymi środkami przekształceń serii.

metody dydaktyczne

Wykład, ćwiczenia, analiza, prezentacja.

warunek zaliczenia kursu wraz z metodami i kryteriami oceniania

Zaliczenie ćwiczeń – studiów technicznych realizowanych na autorskiej serii, zaliczenie cyklu miniatur dodekafonicznych, zaliczenie analizy dzieła dodekafonicznego.

semestrwymiar godzinwycena ectsformazaliczeniepedagogsymbol
430.003.0wykładzaliczeniedr Teresa Błaszkiewicz, 1/3525/9741
treści programowe wraz z opisem efektów kształcenia
  1. Typologia i strukturalizm nowej meliki. Problematyka: materiał nowej meliki, nieharmoniczne konstrukcje meliki (typ asocjatywny i dysocjatywny), szczególne przejawy nowej meliki; strukturalizm: hierarchizacja, tworzywo strukturalne, asocjatywność strukturalna, strukturalizm czysty.
  2. Problemy metrorytmiki XX wieku. Pojęcie i ogólne własności metrorytmiki XX wieku, konstrukcje metrorytmiczne, motoryczne i ostinatowe.
  3. System Paula Hindemitha.
  4. System modalny Oliviera Messiaena.
  5. Aleatoryzm. Definicja, przesłanki techniczne, technika kompozytorska i jej rodzaje, muzyka graficzna. 
  6. Sonorystyka.
  7. Kierunki i technologie końca XX wieku: minimalizm, new age, postmodernizm.  Technologie elektroniczne.

Efektem kształcenia na być utrwalenie wiedzy o zapoznanych technikach,  umiejętność rozpoznania odpowiedniej techniki kompozytorskiej w dziele muzycznym (reprezentatywnym), dostosowanie odpowiednich metod analitycznych i dokonanie analizy wybranego dzieła oraz prezentacja wyników badań w formie referatu.

metody dydaktyczne

Wykład z prezentacją, ćwiczenia analityczne.

warunek zaliczenia kursu wraz z metodami i kryteriami oceniania

Zaliczenie ćwiczeń, analiz, zaliczenie pracy semestralnej (referat), egzamin końcowy pisemny (opis teoretyczny wyznaczonych technik, test – rozpoznanie techniki kompozytorskiej na podstawie wycinka partytury). Każde zadanie podlega ocenie do 25 p., ocena końcowa jest średnią ocen cząstkowych.

wykonanie: www.ansta.pl