Europejski System Akumulacji i Transferu Punktów
» Strona główna

Harmonia

symboljezyk
1/3497polski
założenia, cele oraz charakterystyka przedmiotu

Pogłębienie, usystematyzowanie i uzupełnienie wiadomości o harmonice systemu tonalnego dur-moll, a zwłaszcza:

  • osiągnięcie umiejętności tworzenia konstrukcji harmonicznych na podstawie podanych: a) melodii w sopranie i innych głosach, b)oznaczeń basu cyfrowanego, c) funkcji harmonicznych,
  • nabycie umiejętności organizacji przebiegów harmonicznych w fakturach o różnej ilości głosów oraz tworzenia miniatur muzycznych wg podanych założeń,
  • osiągnięcie sprawności w analizowaniu i interpretowaniu środków i zjawisk harmonicznych w utworach muzycznych reprezentujących tonalność dur-moll,
  • rozwój słuchu harmonicznego, twórczych predyspozycji i wyobraźni muzycznej,
  • pogłębienie wiedzy i umiejętności niezbędnych w procesie kształcenia w zakresie przedmiotów: kontrapunkt, analiza dzieł muzycznych i in.
sposób realizacji
zajęcia stacjonarne
wymagania wstępne i dodatkowe

 

Znajomość podstaw harmonii tonalnej w zakresie teoretycznym i praktycznym (zalecane jest ukończenie kursu harmonii w zakresie średniej szkoły muzycznej)

zalecane fakultatywne komponenty przedmiotu

-

bibliografia podstawowa
  • Poszowski A.: Harmonia systemu tonalnego dur-moll. Wyd. Akademia Muzyczna. Gdańsk 2001,
  • Sikorski K.: Harmonia cz. I. PWM Kraków 2003, cz. II PWM Kraków 2001,
  • Targosz J.: Podstawy harmonii funkcyjnej. PWM. Kraków 1993,
  • Wesołowski F.: Rozwój systemu tonalnego dur-moll. Centrum Edukacji Artystycznej. Warszawa 2006,
bibliografia uzupełniająca
  • Chomiński J.M.: Historia harmonii i kontrapunktu. T. 3, PWM. Kraków 1990,
  • Frączkiewicz A., Fieldorf  M.: Zasady modulacji– podręcznik pomocniczy do nauki harmonii. PWM. Kraków 1996,
  • Kolanek M.: System harmoniczny H. Erpfa. Wyd. Akademia Muzyczna. Warszawa 1986,
  • Pokrzywińska M., Progresje. Zbiór ćwiczeń harmonicznych. Centrum Edukacji Artystycznej. Warszawa 2004,
  • Sikorski K.: Harmonia. Zbiór zadań i przykładów. PWM Kraków 1984,
  • Wesołowski F.: Materiały do ćwiczeń harmonicznych. PWM. Kraków 2004,
  • Wesołowski F.: Nauka harmonii. Wyd. II poprawione. Akademia Muzyczna. Łódź 2008,

materiały do analiz harmonicznych (wybór).

efekty kształcenia - wiedza

zna teorię i środki harmoniki systemu tonalnego dur-moll i charakteryzuje ich specyfikę (K_W04)
definiuje pojęcia: harmonia, harmonia tonalna, szereg harmoniczny (naturalny), akord, kadencja, progresja harmoniczna, zboczenie modulacyjne, dźwięki obce, alteracja niemodulująca i modulująca, modulacja diatoniczna, chromatyczna i enharmoniczna, przesunięcie modulacyjne i potrafi je rozpoznać i zilustrować (K_W14)
zna systemy oznaczeń funkcyjnych odpowiadające monizmowi i dualizmowi harmonicznemu (K_W14)
posiada znajomość elementów struktury dzieła muzycznego i zna oddziaływanie harmoniki na ich ukształtowanie (K_W03)
posiada znajomość i zrozumienie rozwoju harmonii w historii muzyki oraz orientację w literaturze związanej z tymi zagadnieniami (K_W07)
rozpoznaje i definiuje wzajemne relacje w nauce harmonii zachodzące pomiędzy teorią a praktyką (K_W13)

efekty kształcenia - umiejętności

umie tworzyć konstrukcje harmoniczne używając wielodźwięków w oparciu o podaną linię melodyczną sopranu, basu, podany przebieg funkcji harmonicznych (K_U01)
potrafi zastosować różnorodne środki systemu tonalnego dur-moll w praktyce - zgodnie z poznanymi zasadami ich użycia (K_U01)
rozumie treść harmoniczną wykonywanych i analizowanych dzieł muzycznych (K_U01)
umie harmonizować podane melodie (także sfigurowane) z użyciem poznanych środków harmonii tonalnej w różnorodnych fakturach (K_U03)
posiada umiejętność kształtowania treści harmonicznej w sposób umożliwiający odejście od zapisanego podstawowego tekstu nutowego (K_U17)

efekty kształcenia - kompetencje społeczne

rozumie potrzebę ciągłego aktualizowania i poszerzania wiedzy i umiejętności z zakresu nauki harmonii dla pracy muzyka (K_K01)
wykazuje kreatywność w realizacji powierzonych zadań (K_K03)
posiada umiejętność organizacji pracy własnej i zespołowej w ramach realizacji wspólnych zadań i projektów (K_K04)
realizuje własne koncepcje i działania artystyczne oparte na zróżnicowanych środkach harmonicznych (K_K03)

Semestry

Kompozycja i Teoria Muzyki
Kompozycja (licencjackie, stacjonarne, obowiązuje od: 12/zimowy)

semestrwymiar godzinwycena ectsformazaliczeniepedagogsymbol
130.002.5wykładzaliczenieprof. dr hab. Elżbieta Frołowicz, 1/3497/9634
treści programowe wraz z opisem efektów kształcenia

Przedmiot zawiera całościowy i pogłębiony wykład dotyczący problematyki harmonicznej w dziejach muzyki, ze szczególnym uwzględnieniem harmoniki systemu tonalnego dur-moll.

 

 Realizowane treści obejmują następującą problematykę:

  • rozwój systemu tonalnego dur-moll,
  • teoria harmonii systemu tonalnego dur-moll i systemy oznaczeń funkcyjnych monizmu oraz dualizmu harmonicznego (system H. Erpfa),
  • budowa, łączenie i użycie w konstrukcji harmonicznej trójdźwięków: trójdźwięki triady harmonicznej, trójdźwięki poboczne – ich budowa, funkcje i odmiany, łączenie trójdźwięków, trójdźwięki triady harmonicznej z pojedynczym i podwójnym opóźnieniem, kadencje (typy, rodzaje, cechy, odmiany), progresje i ich rodzaje,
  • budowa, rozwiązania i użycie w konstrukcji harmonicznej wielodźwięków: czterodźwięki septymowe, czterodźwięki septymowe bez prymy, trójdźwięki z dodaną sekstą, pięciodźwięki nonowe, dominanta nonowa bez prymy, sześcio- i siedmiodźwięki,
  • układy 2-, 3-, 5-, 6-głosowe, układy o zmiennej liczbie głosów,
  • analiza harmoniczna (wzrokowa i słuchowa),
metody dydaktyczne

 

- wykład z prezentacją objętych programem treści,

- metoda praktyczna - ćwiczenia (pisemne i przy instrumencie) realizujące problemy omawiane w trakcie wykładu,

- metoda eksponująca połączona z analizą treści harmonicznej dzieła muzycznego.

warunek zaliczenia kursu wraz z metodami i kryteriami oceniania

ocena końcowa na podstawie stanu wiedzy i umiejętności studenta weryfikowanych na podstawie pisemnych kolokwiów problemowych (2), samodzielnych prac cząstkowych (w różnej formie); ocena uwzględnia także wkład pracy i aktywność studenta podczas zajęć.

semestrwymiar godzinwycena ectsformazaliczeniepedagogsymbol
230.003.5wykładegzaminprof. dr hab. Elżbieta Frołowicz, 1/3497/9657
treści programowe wraz z opisem efektów kształcenia
  • zboczenie modulacyjne: rodzaje akordów wtrąconych i ich rozwiązania, tonalność rozszerzona, użycie akordów wtrąconych w konstrukcji harmonicznej,
  • dźwięki obce: dźwięki obce pierwszego rodzaju, akord chopinowski w odmianach, dźwięki obce drugiego rodzaju; użycie dźwięków obcych w konstrukcji harmonicznej,
  • figuracja melodyczna w jednym i kilku głosach, harmonizowanie melodii sfigurowanej, figurowanie głosów w konstrukcji harmonicznej,
  • nuta pedałowa i stała, ostinato,
  • figuracja akordowa – główne formy,
  • dźwięki alterowane: alteracja niemodulująca, alteracja pozorna i rzeczywista, akord alterowany – rozwiązania i użycie, dźwięki obce w akordach alterowanych: akord tristanowski,
  • modulacje: diatoniczna – prosta i złożona, chromatyczna – w ramach jednego akordu (I typu) i pomiędzy dwoma akordami (II typu), diatoniczno - chromatyczna, enharmoniczna I i II typu oraz modulacja Jarmusiewicza, przesunięcie modulacyjne,
  • analiza harmoniczna utworów muzycznych (XVII-XIX wiek) i w oparciu o nią tworzenie własnych miniatur w stylu danego okresu lub kompozytora,
  • charakterystyka harmoniki systemu tonalnego dur-moll.
metody dydaktyczne

 

- wykład z prezentacją objętych programem treści,

- metoda praktyczna - ćwiczenia (pisemne i przy instrumencie) realizujące problemy omawiane w trakcie wykładu,

metoda eksponująca połączona z analizą treści harmonicznej dzieła muzycznego.

warunek zaliczenia kursu wraz z metodami i kryteriami oceniania

Ocenę w semestrze II stanowi wynik pisemnego egzaminu końcowego. Podstawą zaliczenia jest pozytywny wynik kolokwiów problemowych, poprawne wykonanie samodzielnych prac cząstkowych i aktywny udział w zajęciach.

wykonanie: www.ansta.pl