symbol | jezyk |
1/3497 | polski |
założenia, cele oraz charakterystyka przedmiotu |
Pogłębienie, usystematyzowanie i uzupełnienie wiadomości o harmonice systemu tonalnego dur-moll, a zwłaszcza:
- osiągnięcie umiejętności tworzenia konstrukcji harmonicznych na podstawie podanych: a) melodii w sopranie i innych głosach, b)oznaczeń basu cyfrowanego, c) funkcji harmonicznych,
- nabycie umiejętności organizacji przebiegów harmonicznych w fakturach o różnej ilości głosów oraz tworzenia miniatur muzycznych wg podanych założeń,
- osiągnięcie sprawności w analizowaniu i interpretowaniu środków i zjawisk harmonicznych w utworach muzycznych reprezentujących tonalność dur-moll,
- rozwój słuchu harmonicznego, twórczych predyspozycji i wyobraźni muzycznej,
- pogłębienie wiedzy i umiejętności niezbędnych w procesie kształcenia w zakresie przedmiotów: kontrapunkt, analiza dzieł muzycznych i in.
|
sposób realizacji |
zajęcia stacjonarne |
wymagania wstępne i dodatkowe |
Znajomość podstaw harmonii tonalnej w zakresie teoretycznym i praktycznym (zalecane jest ukończenie kursu harmonii w zakresie średniej szkoły muzycznej) |
zalecane fakultatywne komponenty przedmiotu |
- |
bibliografia podstawowa |
- Poszowski A.: Harmonia systemu tonalnego dur-moll. Wyd. Akademia Muzyczna. Gdańsk 2001,
- Sikorski K.: Harmonia cz. I. PWM Kraków 2003, cz. II PWM Kraków 2001,
- Targosz J.: Podstawy harmonii funkcyjnej. PWM. Kraków 1993,
- Wesołowski F.: Rozwój systemu tonalnego dur-moll. Centrum Edukacji Artystycznej. Warszawa 2006,
|
bibliografia uzupełniająca |
- Chomiński J.M.: Historia harmonii i kontrapunktu. T. 3, PWM. Kraków 1990,
- Frączkiewicz A., Fieldorf M.: Zasady modulacji– podręcznik pomocniczy do nauki harmonii. PWM. Kraków 1996,
- Kolanek M.: System harmoniczny H. Erpfa. Wyd. Akademia Muzyczna. Warszawa 1986,
- Pokrzywińska M., Progresje. Zbiór ćwiczeń harmonicznych. Centrum Edukacji Artystycznej. Warszawa 2004,
- Sikorski K.: Harmonia. Zbiór zadań i przykładów. PWM Kraków 1984,
- Wesołowski F.: Materiały do ćwiczeń harmonicznych. PWM. Kraków 2004,
- Wesołowski F.: Nauka harmonii. Wyd. II poprawione. Akademia Muzyczna. Łódź 2008,
materiały do analiz harmonicznych (wybór). |
efekty kształcenia - wiedza |
zna teorię i środki harmoniki systemu tonalnego dur-moll i charakteryzuje ich specyfikę (K_W04) definiuje pojęcia: harmonia, harmonia tonalna, szereg harmoniczny (naturalny), akord, kadencja, progresja harmoniczna, zboczenie modulacyjne, dźwięki obce, alteracja niemodulująca i modulująca, modulacja diatoniczna, chromatyczna i enharmoniczna, przesunięcie modulacyjne i potrafi je rozpoznać i zilustrować (K_W14) zna systemy oznaczeń funkcyjnych odpowiadające monizmowi i dualizmowi harmonicznemu (K_W14) posiada znajomość elementów struktury dzieła muzycznego i zna oddziaływanie harmoniki na ich ukształtowanie (K_W03) posiada znajomość i zrozumienie rozwoju harmonii w historii muzyki oraz orientację w literaturze związanej z tymi zagadnieniami (K_W07) rozpoznaje i definiuje wzajemne relacje w nauce harmonii zachodzące pomiędzy teorią a praktyką (K_W13) |
efekty kształcenia - umiejętności |
umie tworzyć konstrukcje harmoniczne używając wielodźwięków w oparciu o podaną linię melodyczną sopranu, basu, podany przebieg funkcji harmonicznych (K_U01) potrafi zastosować różnorodne środki systemu tonalnego dur-moll w praktyce - zgodnie z poznanymi zasadami ich użycia (K_U01) rozumie treść harmoniczną wykonywanych i analizowanych dzieł muzycznych (K_U01) umie harmonizować podane melodie (także sfigurowane) z użyciem poznanych środków harmonii tonalnej w różnorodnych fakturach (K_U03) posiada umiejętność kształtowania treści harmonicznej w sposób umożliwiający odejście od zapisanego podstawowego tekstu nutowego (K_U17) |
efekty kształcenia - kompetencje społeczne |
rozumie potrzebę ciągłego aktualizowania i poszerzania wiedzy i umiejętności z zakresu nauki harmonii dla pracy muzyka (K_K01) wykazuje kreatywność w realizacji powierzonych zadań (K_K03) posiada umiejętność organizacji pracy własnej i zespołowej w ramach realizacji wspólnych zadań i projektów (K_K04) realizuje własne koncepcje i działania artystyczne oparte na zróżnicowanych środkach harmonicznych (K_K03) |
semestr | wymiar godzin | wycena ects | forma | zaliczenie | pedagog | symbol |
1 | 30.00 | 2.5 | wykład | zaliczenie | prof. dr hab. Elżbieta Frołowicz, | 1/3497/9634 |
treści programowe wraz z opisem efektów kształcenia |
Przedmiot zawiera całościowy i pogłębiony wykład dotyczący problematyki harmonicznej w dziejach muzyki, ze szczególnym uwzględnieniem harmoniki systemu tonalnego dur-moll.
Realizowane treści obejmują następującą problematykę:
- rozwój systemu tonalnego dur-moll,
- teoria harmonii systemu tonalnego dur-moll i systemy oznaczeń funkcyjnych monizmu oraz dualizmu harmonicznego (system H. Erpfa),
- budowa, łączenie i użycie w konstrukcji harmonicznej trójdźwięków: trójdźwięki triady harmonicznej, trójdźwięki poboczne – ich budowa, funkcje i odmiany, łączenie trójdźwięków, trójdźwięki triady harmonicznej z pojedynczym i podwójnym opóźnieniem, kadencje (typy, rodzaje, cechy, odmiany), progresje i ich rodzaje,
- budowa, rozwiązania i użycie w konstrukcji harmonicznej wielodźwięków: czterodźwięki septymowe, czterodźwięki septymowe bez prymy, trójdźwięki z dodaną sekstą, pięciodźwięki nonowe, dominanta nonowa bez prymy, sześcio- i siedmiodźwięki,
- układy 2-, 3-, 5-, 6-głosowe, układy o zmiennej liczbie głosów,
- analiza harmoniczna (wzrokowa i słuchowa),
|
metody dydaktyczne |
- wykład z prezentacją objętych programem treści,
- metoda praktyczna - ćwiczenia (pisemne i przy instrumencie) realizujące problemy omawiane w trakcie wykładu,
- metoda eksponująca połączona z analizą treści harmonicznej dzieła muzycznego. |
warunek zaliczenia kursu wraz z metodami i kryteriami oceniania |
ocena końcowa na podstawie stanu wiedzy i umiejętności studenta weryfikowanych na podstawie pisemnych kolokwiów problemowych (2), samodzielnych prac cząstkowych (w różnej formie); ocena uwzględnia także wkład pracy i aktywność studenta podczas zajęć. |
semestr | wymiar godzin | wycena ects | forma | zaliczenie | pedagog | symbol |
2 | 30.00 | 3.5 | wykład | egzamin | prof. dr hab. Elżbieta Frołowicz, | 1/3497/9657 |
treści programowe wraz z opisem efektów kształcenia |
- zboczenie modulacyjne: rodzaje akordów wtrąconych i ich rozwiązania, tonalność rozszerzona, użycie akordów wtrąconych w konstrukcji harmonicznej,
- dźwięki obce: dźwięki obce pierwszego rodzaju, akord chopinowski w odmianach, dźwięki obce drugiego rodzaju; użycie dźwięków obcych w konstrukcji harmonicznej,
- figuracja melodyczna w jednym i kilku głosach, harmonizowanie melodii sfigurowanej, figurowanie głosów w konstrukcji harmonicznej,
- nuta pedałowa i stała, ostinato,
- figuracja akordowa – główne formy,
- dźwięki alterowane: alteracja niemodulująca, alteracja pozorna i rzeczywista, akord alterowany – rozwiązania i użycie, dźwięki obce w akordach alterowanych: akord tristanowski,
- modulacje: diatoniczna – prosta i złożona, chromatyczna – w ramach jednego akordu (I typu) i pomiędzy dwoma akordami (II typu), diatoniczno - chromatyczna, enharmoniczna I i II typu oraz modulacja Jarmusiewicza, przesunięcie modulacyjne,
- analiza harmoniczna utworów muzycznych (XVII-XIX wiek) i w oparciu o nią tworzenie własnych miniatur w stylu danego okresu lub kompozytora,
- charakterystyka harmoniki systemu tonalnego dur-moll.
|
metody dydaktyczne |
- wykład z prezentacją objętych programem treści,
- metoda praktyczna - ćwiczenia (pisemne i przy instrumencie) realizujące problemy omawiane w trakcie wykładu,
metoda eksponująca połączona z analizą treści harmonicznej dzieła muzycznego. |
warunek zaliczenia kursu wraz z metodami i kryteriami oceniania |
Ocenę w semestrze II stanowi wynik pisemnego egzaminu końcowego. Podstawą zaliczenia jest pozytywny wynik kolokwiów problemowych, poprawne wykonanie samodzielnych prac cząstkowych i aktywny udział w zajęciach. |