Biblijne podstawy muzyki kościelnej

Podstawowym źródłem inspiracji dla sztuki sakralnej jest Pismo Święte. Zarówno księgi Starego, jak i Nowego Testamentu stanowią bowiem swoisty przekaz pamięci pokoleniowej, w którym zawarte są nie tylko treści ściśle religijne, ale także kulturowe i artystyczne. Dlatego bez uwzględnienia inspiracji biblijnej nie sposób zrozumieć dzieł sztuki tworzonych przez człowieka na przestrzeni wieków i współcześnie. Znajduje to swoje szczególne odniesienie do muzyki kościelnej, której właściwe rozumienie i rozwój byłyby niemożliwe bez odwołania się do fundamentalnych treści oraz symboliki zawartych w Biblii. Większość arcydzieł muzyki sakralnej, ale także pieśni kościelnych opartych jest bowiem na motywach zaczerpniętych z Pisma Świętego. Dlatego przedmiot „Biblijne podstawy muzyki kościelnej” ma wyjątkowe i zasadnicze znaczenie dla odpowiedniego kształcenia studentów specjalności „Muzyka Kościelna”. Celem przedmiotu jest zapoznanie studentów z podstawowymi informacjami dotyczącymi Pisma Świętego, procesu jego powstawania, uwarunkowań historycznych, struktury i sposobów interpretacji. Szczególny akcent zostanie położony na zaprezentowanie znaczenia muzyki oraz jej zróżnicowanych form obecnych zarówno w kulcie Starego Testamentu, jak i w liturgii nowotestamentowej. Analiza wybranych tekstów biblijnych dotyczących muzyki pozwoli uczestnikom zajęć nie tylko zdobyć teoretyczną znajomość podstaw egzegezy, ale także kompetencję i umiejętności pozwalające im aplikować poznane treści w artystyczno-liturgicznej praktyce muzyka kościelnego.

Przedmiot ma charakter podstawowy i wprowadzający w zagadnienie. Dlatego nie ma potrzeby określania wymogów wstępnych.

teologia muzyki

- Bramorski J., Muzyka – życie sztuką i sztuka życia. Biblijne podstawy etosu artysty muzyka, w: J. Bramorski (red.), Musica sacra 5, Gdańsk 2010, s. 36-57. - Dąbek T.M., Muzyka liturgiczna w Starym i Nowym Przymierzu, „Ruch Biblijny i Liturgiczny” 40(1987) nr 3, s. 252-257. - Good E.M., Muzyka i Biblia, w: B.M. Metzger, M.D. Coogan (red.), Słownik wiedzy biblijnej, Warszawa 1999, s. 537-540. - Jelonek T., Wprowadzenie do lektury Biblii, Kraków 2007. - Mowry L., Muzyka i instrumenty muzyczne, w: B.M. Metzger, M.D. Coogan (red.), Słownik wiedzy biblijnej, Warszawa 1999, s. 540-542. - Waloszek J., Biblijne podstawy muzyki sakralnej, „Liturgia Sacra” 1(1995) nr 1-2, s. 113-122; 1(1995) nr 3-4, s. 153-162.

- Filipiak M., Biblia jako tekst religijny i kulturowy, Lublin 1993. - Gądecki S., Muzyka według Biblii, w: M. Olczyk, P. Podeszwa (red.), Credidimus caritati, Gniezno 2010, s. 111-126. - Kanstańczak S., Biblia jako źródło inspiracji estetycznych, w: W. Słomski (red.), Biblia w kulturze europejskiej, Warszawa 2007, s. 189-204. - Ryken L., Wilhoit J.C., Langman T., Słownik symboliki biblijnej, Warszawa 2003, s. 549-551. - Wojciechowski M., Czym jest Biblia? Wprowadzenie do Pisma Świętego, Częstochowa 2010.

Student posiada znajomość podstawowej literatury muzycznej inspirowanej motywami biblijnymi.
Student potrafi przedstawić strukturę Biblii w aspekcie historyczno-kulturowym.
Student wyjaśnia zasady naukowej interpretacji tekstów biblijnych obecnych w dziełach muzycznych.

Student rozpoznaje biblijne motywy obecne w dziełach muzycznych.
Student analizuje dzieła muzyczne w aspekcie ich powiązań z biblijnym dziedzictwem kulturowym.
Student w swobodnej wypowiedzi interpretuje muzykę z uwzględnieniem jej odniesień do symboliki biblijnej.
Student wykrywa obecne w sztuce różnych epok odniesienia do treści biblijnych.
Student porównuje poszczególne księgi biblijne pod względem rodzajów literackich, kontekstu i okoliczności kompozycji dzieła.
Student klasyfikuje pod względem chronologicznym etapy historii biblijnej.

Student zachowuje otwartość na kulturowe przesłanie Biblii.
Student wykazuje kreatywność w zakresie rozpoznawania biblijnych motywów obecnych w muzyce różnych epok.
Student jest wrażliwy na historyczno-artystyczne znaczenie Biblii dla współczesnej kultury.

1) Wstęp ogólny do Pisma Świętego - Historyczny proces powstawania Biblii - Problem natchnienia - Kanon biblijny - Biblijne gatunki literackie - Interpretacja Biblii w Kościele 2) Muzyka w Starym Testamencie - Kultyczna funkcja muzyki - Cechy artysty biblijnego - Biblijne instrumenty muzyczne - Znaczenie psalmów Dawida dla muzyki sakralnej - Muzyka w pismach prorockich 3) Muzyka w Nowym Testamencie - Muzyka w przekazach ewangelicznych - Muzyka w myśli św. Pawła - Muzyka według Księgi Apokalipsy - Muzyka w liturgii pierwotnego Kościoła

Wykład ubogacony elementami konwersatorium i pracą nad tekstami biblijnymi.

Kolokwium na ostatnich zajęciach.