Zespół instrumentalny dla praktyk studenckich

Głównymi założeniami oraz celami przedmiotu są:

- Nabycie podstawowych umiejętności z zakresu prowadzenia zespołów instrumentalnych.

- Utrwalanie umiejętności kształconych na zajęciach indywidualnych z dyrygowania i czytania partytur.

- Poznanie typowych składów zespołów instrumentalnych w odniesieniu do możliwości muzykowania w szkolnictwie ogólnokształcącym, artystycznym, ośrodkach kultury, amatorskim ruchu muzycznym.

- Zapoznanie z podstawową literaturą muzyczną przedmiotu.

- Studia nad metodyką pracy w zespole.

- Weryfikacja własnych opracowań muzyki instrumentalnej na niekonwencjonalne acz dostępne składy zespołów instrumentalnych.

- Praca dyrygencka z zespołem utworzonym ze studentów.

W trakcie rocznej pracy każdy student realizuje nie mniej niż dwa utwory jako dyrygent zespołu instrumentalnego (złożonego z pozostałych studentów roku, studentów innych wydziałów AM, bądź członków orkiestry smyczkowej SM I st. w Gdańsku-Wrzeszczu. Jeden utwór to kompozycja lub aranżacja danego studenta opracowana przez niego pode kierunkiem pedagoga prowadzącego przedmiot. Drugi utwór to dowolnie wybrana przez studenta kompozycja dostosowana do możliwości wykonawczych i składu zespołu. W miarę możliwości student bierze czynny udział jako członek zespołu w czasie pracy nad utworem przez innego studenta. Student uczy się i doskonali warsztat dyrygencki pod kątem precyzji, sugestywności, ale przede wszystkim pod względem reakcji i czytelności gestów oraz metodyki pracy z zespołem. Ewentualne błędy student analizuje zarówno z punktu widzenia dyrygenta jak i członka zespołu. Praktyka ta umożliwia przygotowanie na roku piątym dyplomu - koncertu i daje podstawy do dalszego, samodzielnego doskonalenia warsztatu dyrygenckiego i pedagogicznego w przyszłej pracy. W ciągu roku student powinien zapoznać się z najczęściej wykonywaną przez zespoły instrumentalne muzyką poprzez analizę wydawanych partytur, ewentualne nagrania jak również powinien posiąść umiejętność opracowywania i adaptacji muzycznej na dostępny zespół instrumentalny.

Przedmiot pozostaje w korelacji z przedmiotami: dyrygowanie, czytanie partytur,  instrumentacja, analiza dzieła muzycznego oraz instrument główny (na podbudowie wcześniejszej edukacji muzycznej). Dyrygowanie, czytanie partytur realizowane są od pierwszego roku studiów indywidualnie jako przedmioty kierunkowe.

Zalecany jest udział studentów w próbach orkiestry smyczkowej Szkoły Muzycznej I st. im. G. Bacewicz w Gdańsku-Wrzeszczu. W porozumieniu z dyrygentem prowadzącym orkiestrę możliwe jest poprowadzenie części próby/koncertu. Próby odbywają się w środy w godz. 17.30 - 19.00 w SM I st. przy ul. Dmowskiego 16b.

1. Lasocki J.K. - Poradnik dla dyrygentów, PWM Kraków 1968
2. Rogalski E. - Rola nauczyciela-dyrygenta w kształtowaniu poziomu artystycznego, WSP Bydgoszcz 1994
3. Stankowska K. - Rola i miejsce chórów, zespołów wokalnych i instrumentalnych w szkolnictwie ogólnokształcącym i zawodowym. Zeszyt Nauk. Nr 37, AM Wrocław 1982
4. Zarzycki J. M. - Smyczkowanie jako jeden ze środków realizacji koncepcji interpretacji dyrygenta, Warszawa AM, 2004
5. Szuman S. - O sztuce i wychowaniu estetycznym PZWSz, Warszawa 1962
6. Oddychanie w śpiewie i grze na instrumentach dętych. Prace specjalne 22, Gdańsk 1980.

Partytury utworów  kameralnych na składy instrumentalne możliwe do bieżącej realizacji w grupie studenckiej oraz w orkiestrze smyczkowej SM I st.. Transkrypcje takich utworów, kompozycje studenckie.

student posiada wiedzę związaną z instrumentoznawstem (rodzaje instrumentów, strój/transpozycje)
student zna wzorcową literaturę muzyczną na klasyczne małe zespoły instrumentalne (kameralne)
student zna możliwości transkrybowania utworów dostosowując kompozycje do możliwości wykonawczych prowadzonych przez siebie zespołów instrumentalnych
student wie jak przeprowadzić próbę zespołu instrumentalnego w szkole muzycznej I stopnia
student posiada wiedzę jakie problemy metodyczne występują w pracy z zespołami instrumentalnymi szkolnymi (instrumentarium Orffa)
student wie jakie metody dydaktyczne i motywacyjne stosować do efektywnej pracy w zespole instrumentlalnym

student potrafi jako dyrygent przeprowadzić próbę zespołu instrumentalnego i wokalno-instrumentalnego
student potrafi dobrać utwór stosownie do umiejętności wykonawczych członków zespołu który prowadzi
student potrafi świadomie ralizować utwór od fazy rozczytania do swobodnego wykonania pod względem techniczym
student potrafi, po nauczeniu realizowanego utworu, przeprowadzić własną, przemyślaną koncepcję artystyczną
student potrafi dobrać repertuar pod określone zapotrzebowanie społeczne w efekcie posiadanych umiejętności
student potrafi przygotować i zaprezetnować publiczny koncert w oparciu o prowadzony przez siebie zespół instrumentalny
student potrafi zespół instrumentalny odpowiednio wykorzystać także do form rozszerzonych - akompaniament pod formy teatralne, wokalno-instrumentalen, widowiska muzyczne
student potrafi dostosować/opracowywać/transkrybować utwory dostosowując repertuar do potrzeb koncertowych

student uczy się odpowiedniej komunikacji interpersonalnej niezbędnej do pełnienia funkcji dyrygenta
student uczy się oceniać, analizować i rozwiązywać problemy pracy z zespołem instrumentalnym
student poznaje zależności społeczne wynikające z prowadzenia zespołu instrumentalnego jako grupy ludzi
student zdobywa doświadczenie związane z procesami motywacji pracy w grupie
student poznaje mechanizmy odpowiedzialności za grupę
student wypracowuje własną wizję/misję pracy jako świadomy edukator i animator kultury
student jest przygotowany do świadomego dalszego rozwoju w charakterze dyrygenta ze szczególnym uwzględnieniem kreatywngo podejścia do sposobów i form użycia utworów muzycznych w oparciu o wspópracę z innymi muzykami

- Organizacja zespołu. - Wybór programu w zależności od składu instrumentów reprezentowanych przez grupę studentów danego roku, bądź innego składu złożonego ze studentów innych wydziałów AM – Podstawowe zagadnienia budowy, brzmienia, możliwości technicznych (pod kątem wykonawstwa w szkolnictwie muzycznym i ogólnokształcącym) instrumentów smyczkowych, dętych  i perkusyjnych - Warsztat dyrygencki w pracy z zespołem instrumentalnym (różnice dyrygowania zespołem a chórem). - Podstawowe zagadnienia instrumentalnej gry zespołowej. Strój - intonacja, artykulacja, proporcja brzmienia. - Dobór utworu pod względem trudności - możliwości wykonawczych. - Odczytanie utworu - zasady pracy. - Interpretacja i styl - ćwiczenia. - Wykonania i analiza utworów opracowanych przez poszczególnych studentów. - Ćwiczenie poszczególnych kompozycji wg ustalonego kalendarza rocznego.

Obserwacja/hospitacja, konwersatorium problemowe, ćwiczenia.

Kolokwium obejmujące część teoretyczną - ustna odpowiedź dotyczącą metodyki pracy z zespołem instrumentalnym. - Frekwencja - Aktywność i indywidualne przygotowanie się do zajęć (opracowanie własnych partii instrumentalnych) - Opanowanie pamięciowe i dyrygowane "bez nut" utworów na zaliczeniu rocznym - Ogólna postawa w stosunku do przedmiotu

- Organizacja zespołu. - Wybór programu w zależności od składu instrumentów reprezentowanych przez grupę studentów danego roku, bądź innego składu złożonego ze studentów innych wydziałów AM – Podstawowe zagadnienia budowy, brzmienia, możliwości technicznych (pod kątem wykonawstwa w szkolnictwie muzycznym i ogólnokształcącym) instrumentów smyczkowych, dętych  i perkusyjnych - Warsztat dyrygencki w pracy z zespołem instrumentalnym (różnice dyrygowania zespołem a chórem). - Podstawowe zagadnienia instrumentalnej gry zespołowej. Strój - intonacja, artykulacja, proporcja brzmienia. - Dobór utworu pod względem trudności - możliwości wykonawczych. - Odczytanie utworu - zasady pracy. - Interpretacja i styl - ćwiczenia. - Wykonania i analiza utworów opracowanych przez poszczególnych studentów. - Ćwiczenie poszczególnych kompozycji wg ustalonego kalendarza rocznego.

Obserwacja/hospitacja, konwersatorium problemowe, ćwiczenia.

Kolokwium obejmujące część praktyczną - dyrygowanie utworami opracowanymi w czasie roku. - Frekwencja - Aktywność i indywidualne przygotowanie się do zajęć (opracowanie własnych partii instrumentalnych) - Opanowanie pamięciowe i dyrygowane "bez nut" utworów na zaliczeniu rocznym - Ogólna postawa w stosunku do przedmiotu