Aktorska interpretacja piosenki

Zdobycie przez studentów umiejętności aktorskiej interpretacji piosenki literackiej, w oparciu o analizę tekstu i zapisu nutowego.

Piosenka tak jak każde dzieło muzyczne wydaje się być swoista syntezą sztuk. Mamy tu bowiem
i dramat i poezję, muzykę i gest, ruch i taniec. Po głębszym jednak rozpoznaniu dzieła, czy raczej chciało by się powiedzieć dziełka, jakim jest piosenka, nasuwa nam się myśl, że mamy oto
do czynienia z dziełem syntetycznym w którym kilka gatunków sztuki uległo idealnemu zmieszani
i żyje w idealnej symbiozie tworząc oryginalna formę artystyczna. Wykonywanie i interpretowanie tak opisanego utworu stawia przed wykonawcą ogromne wymagania. Powstaje pytanie: ”od czego zacząć?”. Moje doświadczenie mówi mi, że utożsamienie się z problemem zawartym w tekście powinno stanowić podstawę interpretacji. Odnalezienie najlepszych środków aktorskich
do wyrażenia całej uczuciowości inspirowanej tekstem jest genialna bazą i upoważnia wykonawcę
do przejścia w świat dźwięków. Rozpoczyna się kolejny etap pracy. Wchodzimy w cudowny, abstrakcyjny, obszar muzyki, gdzie piosenka powinna oszaleć dźwiękiem, rytmem, nastrojem.
Ja osobiście uwielbiam ten czas, kiedy podstawowa linia melodyczna pod wpływem wyobraźni artysty ulega deformacji, pulsuje, wypełnia się znaczeniami, tworzy nastrój i klimat. Na tym etapie niezwykle ważne jest dobranie odpowiedniej tonacji bez względu na wielkość skali wykonawcy. Ostatecznym etapem jest zawsze opracowanie ruchowe. Z premedytacją nie używam słowa choreografia. Piosenka kojarzy się przede wszystkim z ruchem, często jednym, znaczącym gestem, który dopełnia interpretację. Mistrzyniami takiej interpretacji były Marta Stebnicka, wspaniała krakowska artystka, której asystentem miałem zaszczyt być w Krakowskiej P.W.S.T. i Ewa Demarczyk „Czarny Anioł” polskiej piosenki.

Przedmiot „Piosenka” wykładany jest w gdańskiej uczelni przez dwa semestry na trzecim roku specjalności musicalowej. Pracując ze studentami wyżej opisaną metodą przygotowuję w semestrze pierwszym piosenkę z tak zwanego nurtu klasycznego. Sięgam wiec po utwory XX-lecia międzywojennego czy jeszcze starsze piosenki Fin de siècle czy francuskiego Montmarte. Semestr pierwszy kończy się zaliczeniem.

W semestrze drugim studenci sami poszukują repertuaru mając do dyspozycji wszystko co w tym gatunku stworzono. Pracujemy więc nad piosenkami Ewy Demarczyk, Igi Cembrzyńskiej, Kaliny Jędrusik, Wasowskiego, Przybory ale z największą ochotą sięgamy tez po piosenki rockowe współczesnych wykonawców. Najważniejsze jest to aby tekst był wartościowy a muzyka piękna
i inspirująca. Oczywiście podstawowym również kryterium jest bliskość tematu i osobisty stosunek wykonawców do zaproponowanych utworów. Semestr drugi kończy się egzaminem w formie spektaklu muzycznego prezentowanego szerokiej publiczności.

Grzegorz Chrapkiewicz

Umiejętność interpretowania tekstu literackiego(dwa lata przedmiotów
aktorskich) oraz analizy warstwy
muzycznej.Podstawy przygotowania ruchowo tanecznego (w ramach
przedmiotów taneczno ruchowych). Podstawy techniki wokalnej i umiejętność pracy głosem-modulacja,emisja,deformacja.Opanowanie pamięciowe tekstu i zapisu nutowego.

analiza literacka, podstawowe zadania aktorskie, plastyka ruchu

Agnieszka Osiecka "Wielki śpiewnik Agnieszki Osieckiej"- wszystkie tomy. PWM 2006,

Agnieszka Osiecka "Najpiękniejsze wiersze i piosenki" Prószyński Media 2010. Agnieszka Osiecka "Nie narzekajmy na klimat. Piosenki i widowiska" Świat książki 2003.
Wojciech Młynarski "Moje ulubione drzewo czyli Wojciech obowiązkowa" ZNAK
2007,

Wojciech Młynarski "W co się bawić?"Wydawnictwo Literackie Kraków 1983

Wojciech Młynarski "Róbmy swoje '95"CD Pomaton EMI 1995,

Lucjan Kydrynski "Znajomi z estrady" PWN 1966,

"Brassens, Brel , Ferre"- poezja francuska" WAiF 1990.

Nagrania fonograficzne-archiwalne i współczesne, nagrania DVD jako przykłady interpretacji i rożnych wykonań.

Dariusz Michalski: "Powróćmy jak za dawnych lat. Historia polskiej muzyki rozrywkowej 1900-1939" ISKRY Warszawa 2007

Dariusz Michalski: "Piosenka przypomni ci. Historia polskiej muzyki rozrywkowej 1939-1958" ISKRY Warszawa 2010

"Wielcy artyści małych scen"L.Sempolinski Warszawa 1968,Czytelnik ,

Various -"Od Momusa do Ali-Baby, przeboje teatrzyków i kabaretów starej Warszawy. Momus, Żywa Mucha, Czarny
Kot, Morskie Oko , Wielka Rewia czy wreszcie Qui Pro Quo 1919-1931

W pierwszym semestrze studenci pracują nad piosenką klasyczną (pocz. XX w.). Jest to przygotowanie do pracy z bardziej skomplikowanymi formami gatunku. Wypracowanie interesującej interpretacji w oparciu o analizę literacką, muzyczną, poszukiwania alternatywnych sposobów odczytania tekstu i muzyki. Praca nad emisją, elastycznością głosu i ciała jako narzędzi aktora. Umiejętność koordynacji ruchowej.

zajęcia warsztatowe-ćwiczenia indywidualne i grupowe, wykład

Warunkiem zaliczenia jest
prawidłowe wykonanie piosenki zgodne z przyjęta interpretacją.

W semestrze 2 gim materiałem do pracy jest piosenka współczesna, o bardziej skomplikowanej linie melodycznej, a także często formie oraz bardziej zaangażowanym emocjonalnie tekstem literackim w porównaniu z piosenką klasyczną. Praca nad piosenkami min.:Osieckiej ,Młynarskiego, Kofty, Brela, Brassensa, Wysockiego, a także nad utworami z repertuaru współczesnych polskich wokalistów. Obok indywidualnych prezentacji w drugim semestrze również praca nad piosenkami zbiorowymi. Wypracowanie interesującej interpretacji w oparciu o analizę literacką, muzyczną, poszukiwania alternatywnych sposobów odczytania tekstu i muzyki. Praca nad emisją, elastycznością głosu i plastyką ciała jako narzędzi aktora. Umiejętność koordynacji ruchowej.

zajęcia warsztatowe-ćwiczenia indywidualne i grupowe, wykład

Warunkiem zaliczenia jest
prawidłowe wykonanie piosenki zgodne z przyjęta interpretacją. Publiczna prezentacją przed publicznością.