Techniki kompozytorskie XX i XXI w.

Celem seminarium jest zapoznanie się studentów z technikami kompozytorskimi i stylami muzycznymi XX i XXI wieku, zarówno historycznymi, typowymi, jak i indywidualnymi, na podstawie:

- literatury muzycznej (analizy słuchowej z partyturą),

- piśmiennictwa – wskazanych pozycji literatury, w tym autorefleksji kompozytorów,

- analizy technik kompozytorskich poszczególnych dzieł muzycznych pod kątem potrzeb poszczególnych specjalności (dyrygenta, kompozytora i teoretyka muzyki).

-

-

Zbigniew Skowron, Teoria i estetyka awangardy muzycznej drugiej połowy XX wieku, Warszawa 1989, s. 24-40.

Maciej Gołąb, Spór o granice poznania dzieła muzycznego, Wrocław 2003, s. 170-171.

Józef M. Chomiński, Technika sonorystyczna jako przedmiot systematycznego szkolenia, w: „Muzyka” 1961, nr 3.

Zbigniew Skowron, Nowa muzyka amerykańska, Kraków 1995.

Luigi Rognoni, Wiedeńska szkoła muzyczna. Ekspresjonizm i dodekafonia, „Res Facta” 3, Kraków 1978.

Gunther Schuller, Rozmowa z Varèse’em, w: „Res Facta” 1, Kraków 1967.

Maria Piotrowska, Neoklasycyzm w muzyce XX wieku, Warszawa 1982.

Zofia Helman, Neoklasycyzm w muzyce polskiej XX wieku, Kraków 1985.

Maciej Gołąb, Dodekafonia, Bydgoszcz 1987, s. 83-136.

Bogusław Schaeffer, Nowa muzyka, Kraków, s. 48-60.

Włodzimierz Kotoński, Muzyka elektroniczna, Kraków 1989.

Materiały informacyjne i wydawnictwa IRCAM.

Jadwiga Paja, Przegląd ujęć teoretycznych dotyczących aleatoryzmu, ZN nr 24 AM Gdańsk, s. 237-251.

Witold Lutosławski, O roli elementu przypadku w technice komponowania, "Res Facta" nr 1, Kraków 1967.

Teresa Błaszkiewicz, Aleatoryzm w twórczości W. Lutosławskiego, Pr. Spec. 3 AM Gdańsk (rozdz. II i V).

Ewa Synowiec, Teatr instrumentalny B. Schaeffera, Pr. Spec. 30, AM Gdańsk, 1983 (rozdz. I i II).

Tadeusz Pawłowski, Happening,  Warszawa 1982 (wstęp, rozdz. II).

Piotr Krakowski, O sztuce nowej i najnowszej, Warszawa 1984.

Joanna Miklaszewska, Minimalizm w muzyce polskiej, Kraków 2003.

Tonny Thorne, Słownik pojęć kultury postmodernistycznej, Warszawa 1995.

Alicja Jarzębska, Z dziejów myśli o muzyce. Wybrane zagadnienia teorii i analizy muzyki tonalnej i posttonalnej, Kraków 2002.

Krzysztof Baculewski, Historia muzyki polskiej, t. VII, Współczesność, cz. 1.: 1939-1974, Warszawa 1996.

Jadwiga Paja-Stach, Dzieła otwarte w twórczości kompozytorów XX wieku, Kraków 1992.

Słowniki, informatory i encyklopedie muzyczne, artykuły i rozprawy w monografiach i czasopismach naukowych.

1. Koncepcje awangardowe w muzyce XX wieku (wg Z. Skowrona)

2. Ideologie i praktyki muzycznej moderny (wg M. Gołąba)

3. Postawa kompozytorów wobec materiału dźwiękowego. Poszukiwanie nowych brzmień: Debussy i recherche sur le timbre, Arte dei rumori włoskich futurystów, Klangfarbenmelodie, spatial music Verese’a, techniki sonorystyczne (sonoryzm)

4. Neoklasycyzm, folkloryzm

5. Dodekafonia. Koncepcja uniwersalna techniki dodekafonicznej. Dodekafonia w ujęciu Schönberga, Berga i Weberna. Serializm i dtrukturalizm interwałowy

6. Muzyka elektroniczna

7. Aleatoryzm, muzyka graficzna

8. Teatr instrumentalny

9. Happening, fluxus, performance art

10. Postmodernizm w muzyce. Minimal music (w ujęciu m.in. Johna Cage’a, Mortona Feldmana, Earle Browna, La Monte Younga i Terry Riley’a, Steve’a Reicha, Philipa Glassa i Arvo Pärta)

11. Indywidualne techniki kompozytorskie i poetyki muzyczne w wybranych aspektach i kontekstach – według propozycji prowadzącego i studentów: np. G. Ligetiego, G. Scelsiego, K. Stockhausena, I. Xenakisa, itd.

Do podstawowych efektów kształcenia należą:

-        zdobycie wiedzy teoretycznej w zakresie treści programowych,

-        umiejętność rozpoznania i określania cech technik kompozytorskich i stylów muzycznych (indywidualnych i typowych) dzieł muzyki XX i XXI wieku.

Studenci przygotowują się do zajęć na podstawie określonej przez prowadzącego pozycji literatury związanej z tematami poszczególnych seminariów oraz w oparciu o własne analizy technik kompozytorskich poszczególnych utworów. Referują cząstkowe zagadnienia i uczestniczą w dyskusji, podsumowywanej przez prowadzącego zajęcia.

Warunkiem zaliczenia przedmiotu jest:

-  obecność na zajęciach i aktywny w nich udział,

-  zaliczenie wszystkich seminariów, ćwiczeń, kolokwiów teoretycznych i testów słuchowych.

1. Koncepcje awangardowe w muzyce XX wieku (wg Z. Skowrona)

2. Ideologie i praktyki muzycznej moderny (wg M. Gołąba)

3. Postawa kompozytorów wobec materiału dźwiękowego. Poszukiwanie nowych brzmień: Debussy i recherche sur le timbre, Arte dei rumori włoskich futurystów, Klangfarbenmelodie, spatial music Verese’a, techniki sonorystyczne (sonoryzm)

4. Neoklasycyzm, folkloryzm

5. Dodekafonia. Koncepcja uniwersalna techniki dodekafonicznej. Dodekafonia w ujęciu Schönberga, Berga i Weberna. Serializm i dtrukturalizm interwałowy

6. Muzyka elektroniczna

7. Aleatoryzm, muzyka graficzna

8. Teatr instrumentalny

9. Happening, fluxus, performance art

10. Postmodernizm w muzyce. Minimal music (w ujęciu m.in. Johna Cage’a, Mortona Feldmana, Earle Browna, La Monte Younga i Terry Riley’a, Steve’a Reicha, Philipa Glassa i Arvo Pärta)

11. Indywidualne techniki kompozytorskie i poetyki muzyczne w wybranych aspektach i kontekstach – według propozycji prowadzącego i studentów: np. G. Ligetiego, G. Scelsiego, K. Stockhausena, I. Xenakisa, itd.

Do podstawowych efektów kształcenia należą:

-        zdobycie wiedzy teoretycznej w zakresie treści programowych,

-        umiejętność rozpoznania i określania cech technik kompozytorskich i stylów muzycznych (indywidualnych i typowych) dzieł muzyki XX i XXI wieku.

Studenci przygotowują się do zajęć na podstawie określonej przez prowadzącego pozycji literatury związanej z tematami poszczególnych seminariów oraz w oparciu o własne analizy technik kompozytorskich poszczególnych utworów. Referują cząstkowe zagadnienia i uczestniczą w dyskusji, podsumowywanej przez prowadzącego zajęcia.

Warunkiem zaliczenia przedmiotu jest:

-  obecność na zajęciach i aktywny w nich udział,

-  zaliczenie wszystkich seminariów, ćwiczeń, kolokwiów teoretycznych i testów słuchowych,

- praca semestralna: prezentacja samodzielnie wybranej (zaakceptowanej przez prowadzącego zajęcia) techniki kompozytorskiej lub poetyki muzycznej twórcy XX lub XXI wieku.