Harmonia

Pogłębienie, usystematyzowanie i uzupełnienie wiadomości o harmonice systemu tonalnego dur-moll, a zwłaszcza:

• osiągnięcie umiejętności tworzenia konstrukcji harmonicznych na podstawie podanych: a) melodii w sopranie i innych głosach, b)oznaczeń basu cyfrowanego, c) funkcji harmonicznych,
• nabycie umiejętności organizacji przebiegów harmonicznych w fakturach o różnej ilości głosów oraz tworzenia miniatur muzycznych wg podanych założeń,
• osiągnięcie sprawności w analizowaniu i interpretowaniu środków i zjawisk harmonicznych w utworach muzycznych reprezentujących tonalność dur-moll,
• rozwój słuchu harmonicznego, twórczych predyspozycji i wyobraźni muzycznej,
• pogłębienie wiedzy i umiejętności niezbędnych w procesie kształcenia w zakresie przedmiotów: kontrapunkt, analiza dzieł muzycznych i in.

Znajomość podstaw harmonii tonalnej w zakresie teoretycznym i praktycznym (zalecane jest ukończenie kursu harmonii w zakresie średniej szkoły muzycznej)

-

• Poszowski A.: Harmonia systemu tonalnego dur-moll. Wyd. Akademia Muzyczna. Gdańsk 2001,
• Sikorski K.: Harmonia cz. I. PWM Kraków 2003, cz. II PWM Kraków 2001,
• Targosz J.: Podstawy harmonii funkcyjnej. PWM. Kraków 1993,
• Wesołowski F.: Rozwój systemu tonalnego dur-moll. Centrum Edukacji Artystycznej. Warszawa 2006,

• Chomiński J.M.: Historia harmonii i kontrapunktu. T. 3, PWM. Kraków 1990,
• Frączkiewicz A., Fieldorf  M.: Zasady modulacji– podręcznik pomocniczy do nauki harmonii. PWM. Kraków 1996,
• Kolanek M.: System harmoniczny H. Erpfa. Wyd. Akademia Muzyczna. Warszawa 1986,
• Pokrzywińska M., Progresje. Zbiór ćwiczeń harmonicznych. Centrum Edukacji Artystycznej. Warszawa 2004,
• Sikorski K.: Harmonia. Zbiór zadań i przykładów. PWM Kraków 1984,
• Wesołowski F.: Materiały do ćwiczeń harmonicznych. PWM. Kraków 2004,
• Wesołowski F.: Nauka harmonii. Wyd. II poprawione. Akademia Muzyczna. Łódź 2008,

materiały do analiz harmonicznych (wybór).

Przedmiot zawiera całościowy i pogłębiony wykład dotyczący problematyki harmonicznej w dziejach muzyki, ze szczególnym uwzględnieniem harmoniki systemu tonalnego dur-moll.

 Realizowane treści obejmują następującą problematykę:

• rozwój systemu tonalnego dur-moll,
• teoria harmonii systemu tonalnego dur-moll i systemy oznaczeń funkcyjnych monizmu oraz dualizmu harmonicznego (system H. Erpfa),
• budowa, łączenie i użycie w konstrukcji harmonicznej trójdźwięków: trójdźwięki triady harmonicznej, trójdźwięki poboczne – ich budowa, funkcje i odmiany, łączenie trójdźwięków, trójdźwięki triady harmonicznej z pojedynczym i podwójnym opóźnieniem, kadencje (typy, rodzaje, cechy, odmiany), progresje i ich rodzaje,
• budowa, rozwiązania i użycie w konstrukcji harmonicznej wielodźwięków: czterodźwięki septymowe, czterodźwięki septymowe bez prymy, trójdźwięki z dodaną sekstą, pięciodźwięki nonowe, dominanta nonowa bez prymy, sześcio- i siedmiodźwięki,
• układy 2-, 3-, 5-, 6-głosowe, układy o zmiennej liczbie głosów,
• analiza harmoniczna (wzrokowa i słuchowa),

- wykład z prezentacją objętych programem treści,

- metoda praktyczna - ćwiczenia (pisemne i przy instrumencie) realizujące problemy omawiane w trakcie wykładu,

- metoda eksponująca połączona z analizą treści harmonicznej dzieła muzycznego.

ocena końcowa na podstawie stanu wiedzy i umiejętności studenta weryfikowanych na podstawie pisemnych kolokwiów problemowych (2), samodzielnych prac cząstkowych (w różnej formie); ocena uwzględnia także wkład pracy i aktywność studenta podczas zajęć.

• zboczenie modulacyjne: rodzaje akordów wtrąconych i ich rozwiązania, tonalność rozszerzona, użycie akordów wtrąconych w konstrukcji harmonicznej,
• dźwięki obce: dźwięki obce pierwszego rodzaju, akord chopinowski w odmianach, dźwięki obce drugiego rodzaju; użycie dźwięków obcych w konstrukcji harmonicznej,
• figuracja melodyczna w jednym i kilku głosach, harmonizowanie melodii sfigurowanej, figurowanie głosów w konstrukcji harmonicznej,
• nuta pedałowa i stała, ostinato,
• figuracja akordowa – główne formy,
• dźwięki alterowane: alteracja niemodulująca, alteracja pozorna i rzeczywista, akord alterowany – rozwiązania i użycie, dźwięki obce w akordach alterowanych: akord tristanowski,
• modulacje: diatoniczna – prosta i złożona, chromatyczna – w ramach jednego akordu (I typu) i pomiędzy dwoma akordami (II typu), diatoniczno - chromatyczna, enharmoniczna I i II typu oraz modulacja Jarmusiewicza, przesunięcie modulacyjne,
• analiza harmoniczna utworów muzycznych (XVII-XIX wiek) i w oparciu o nią tworzenie własnych miniatur w stylu danego okresu lub kompozytora,
• charakterystyka harmoniki systemu tonalnego dur-moll.

- wykład z prezentacją objętych programem treści,

- metoda praktyczna - ćwiczenia (pisemne i przy instrumencie) realizujące problemy omawiane w trakcie wykładu,

metoda eksponująca połączona z analizą treści harmonicznej dzieła muzycznego.

Ocenę w semestrze II stanowi wynik pisemnego egzaminu końcowego. Podstawą zaliczenia jest pozytywny wynik kolokwiów problemowych, poprawne wykonanie samodzielnych prac cząstkowych i aktywny udział w zajęciach.